Kultura

Odlazak američke ikone: Preminuo Kris Kristoferson

Američki muzičar, tekstopisac i glumac povukao se 2011. posle karijere duge šest decenija
Odlazak američke ikone: Preminuo Kris KristofersonGetty © Michael Ochs Archives / Stringer

Kris Kristoferson, kantri pevač i glumac, preminuo je u 88. godini. Kristofersonova porodica potvrdila je njegovu smrt u nedelju uveče, rekavši da je "preminuo mirno" kod kuće u subotu.

"Svi smo tako blagosloveni što smo proveli vreme sa njim. Hvala vam što ste ga voleli svih ovih godina, i kada vidite dugu, znajte da nam se svima smeši", stoji u izjavi koju su potpisali njegova supruga Liza, njegovo osmoro dece i sedmoro unučadi.

Voljen zbog svoje odlučnosti, ranjivosti i književnog umeća, Kristoferson je često bio na prvom mestu američkih kantri top lista, a obrade njegovih pesama bile su hitovi za umetnike uključujući Dženis Džoplin, Gledis Najt i Džonija Keša. Sredinom 1970-ih radio je sa filmskim rediteljima, uključujući Martina Skorsezea i Sema Pekinpoa, i osvojio je Zlatni globus za svoj rad sa Barbrom Strajsend u rimejku filma "Zvezda je rođena" iz 1976.

Rođen u Teksasu 1936. godine, Kristoferson je pohađao srednju školu u Kaliforniji i u početku je želeo da bude pisac, a kasnije je studirao književnost na koledžu Pomona u južnoj Kaliforniji i na Oksfordu kao Roudsov stipendista. Inspirisan scenom rokenrola u nastajanju, njegov prvi prodor u muziku bio je u Velikoj Britaniji pod imenom Kris Karson, iako pesme koje je snimio nikada nisu objavljene.

Nastavio je da se bavi muzikom dok je bio u američkoj vojsci, gde je postao pilot helikoptera, veštinu koju je nastavio da koristi kasnije u naftnoj industriji i Nacionalnoj gardi.

Napušta vojsku 1965. i seli se u centar kantri muzike – Nešvil, gde je radio kao barmen i kao domar za "Kolumbija rekords". Kasnih 1960-ih pisao je pesme za Džerija Li Luisa i kantri pevače, uključujući Reja Stivensa, Farona Janga i Bilija Vokera, dok je njegova solo karijera posustala.

Proboj je usledio nakon što je spustio helikopter Nacionalne garde u kuću Džonija Keša i dao mu kasetu sa svojim pesmama. Kasnije je opisao incident kao "neku vrstu invazije na privatnost koju ne bih preporučio". Keš se oduševio numerom Sunday Mornin’ Comin’ Down i njegova interpretacija pesme bila je na vrhu top lista 1970. i proglašena je za kantri pesmu godine.

Te godine Kristoferson je snimio prvi od 18 studijskih albuma koje će objaviti tokom svoje karijere. Nakratko je izlazio sa Dženis Džoplin, koja je snimila njegovu pesmu Me and Bobby McGee, i ona je postala hit broj 1 nakon njene smrti 1970. Još jedna pesma Kristofersona iz te godine, Help Me Make It Through the Night, postala je hit singl za Semija Smita, a kasnije su je obradili Elvis Prisli, Gledis Najt, Meraja Keri i drugi.

Filmsku karijeru počeo je 1972. godine, pojavivši se u filmu Denisa Hopera "Poslednji film". Kasnije je igrao Bilija Kida u filmu Sema Pekinpoa "Pet Garet i Bili Kid", sa Elen Berstin u "Alisa više ne stanuje ovde" Martina Skorsezea. Film "Zvezda je rođena" zacementirao je njegov uspeh u Holivudu samo da bi ga kasnije potkopao neshvaćenim remek-delom "Vrata raja" Majkl Ćimino.

Sa Vilijem Nelsonom formirao je supergrupu "The Highwaymen" u kojoj su bili i Džoni Keš i Vejlon Dženings i sa istovremebnim debi albumom se vratio na vrh kantri top-lista 1985.

Osamdesetih godina prošlog veka bio je glasni kritičar američkog predsednika Ronalda Regana i spoljne politike u Centralnoj Americi.

Devedesetih popularnost kod mlađe publike stiče ulogom šerifa Čarlija Vejda u neovesternu "Usamljena zvezda" Džona Sajlesa, i ulogama u filmovima "Blejd" sa Veslijem Snajpsom.

Povukao se 2021. godine Njegova poslednja filmska uloga bila je u drami "Blejz" (2018) koju je režirao Itan Houk, dok je poslednji album objavio 2016. "The Cedar Creek Sessions".

image