Tajanstveni metal koji ne potiče sa naše planete pronađen u skrovištu sa blagom

Usred blistave zbirke zlatnog blaga iz bronzanog doba pronađenih u Španiji, par korodiranih predmeta mogao bi biti najvredniji od svih. Naime, narukvica i zarđala kugla ukrašena zlatom su iskovane, ali ne od metala koji potiče sa naše planete, već od gvožđa iz meteorita koji su pali sa neba, naglasili su naučnici.

Ovo otkriće, ukazuje na to da je tehnologija obrade metala bila daleko naprednija nego što se mislilo na Pirinejskom poluostrvu pre više od 3.000 godina. Blago iz Vilene, zbirka od 66 uglavnom zlatnih predmeta, otkrivena je pre više od 60 godina u današnjem Alikanteu u Španiji i od tada se smatra jednim od najvažnijih primera zlatarstva bronzanog doba u celoj Evropi, prenosi Sajans Alert. Međutim, utvrđivanje starosti ove kolekcije bilo je nešto teže zbog dva predmeta - kugle za koju se smatra da je bila deo mača i narukvice. Oba predmeta deluju kao da su napravljeni od gvožđa.

Na Pirinejskom poluostrvu, gvozdeno doba - gde je istopljeno kopneno gvožđe počelo da zamenjuje bronzu - nije počelo sve do 850. godine pre nove ere. Pronađeni predmeti datirani su između 1500. i 1200. godine pre nove ere. Stoga je uklapanje artefakata sa izgledom gvožđa u kontekst blaga iz Vilene bilo veoma izazovno.

Međutim, pošto ruda gvožđa iz Zemljine kore nije jedini izvor gvožđa za kovanje, širom sveta postoji veliki broj gvozdenih artefakata pre gvozdenog doba koji su iskovani od materijala meteorita. Možda je najpoznatiji meteorski gvozdeni bodež faraona Tutankamona, ali postoje i druga oružja iz bronzanog doba napravljena od tog materijala i bila su veoma cenjena.

Postoji način da se napravi razlika: gvožđe iz meteorita ima znatno veći sadržaj nikla od gvožđa iskopanog iz zemljine kore. Zbog toga su istraživači dobili dozvolu od Opštinskog arheološkog muzeja u Vileni, gde se kolekcija čuva, da pažljivo testiraju ova dva artefakta i utvrde koliko nikla sadrže.

Uprkos visokom stepenu korozije, koja menja sastav predmeta, rezultati snažno ukazuju na to da su i kugla i narukvica napravljeni od meteoritskog gvožđa.

Tako se rešava dilemu o tome kako se ova dva artefakta uklapaju sa ostalim delovima kolekcije: napravljeni su otprilike u istom periodu, koji datira između 1400. i 1200. godine pre nove ere.

"Dostupni podaci sugerišu da bi kugla i narukvica iz kolekcije blaga iz Vilene trenutno bila prva dva predmeta koja se mogu pripisati meteorskom gvožđu na  poluostrvu, što je kompatibilno sa hronologijom iz kasne bronze", kažu istraživači.

Istraživanje je vodio sada već penzionisani šef konzervacije Nacionalnog arheološkog muzeja Španije, Salvador Rovira-Ljorens sa svojim timom, a nalazi su objavljeni u magazinu Trabajos de Prehistoria.