Magazin
Studija potvrđuje: Život u blizini zelenih površina čini nas čak 2,5 godine mlađima
Parkovi u velikim gradovima i zelene površine pomažu da se smanji vrelina tokom letnjih dana. Takođe, ove zelene oaze pomažu da se poveća biodiverzitet i stvori osećaj mira u gradu, a najnovije istraživanje pokazuje da zelenilo pomaže da ostanemo mladi, usporavajući naše biološko starenje.
"Život u blizini zelenila može pomoći da ljudi budu mlađi od kalendarskog uzrasta, ali verujemo da će naši nalazi dati značajne informacije i uticati na urbanističko planiranje, pre svega proširivanjem zelene infrastrukture u cilju promovisanja javnog zdravlja i smanjenja zdravstvenih problema", kaže Kiezu Kim, autor studije koja se bavila istraživanjem uticaja zelenila na duži životni vek ljudi.
Istraživanje je došlo do zaključka da su ljudi koji su okruženi zelenim površinama u proseku 2,5 godine biološki mlađi od onih koji nemaju zelenilo u svojoj okolini.
Izloženost zelenim površinama je ranije bila povezana sa boljim kardiovaskularnim zdravljem i nižim stopama smrtnosti. Takođe, pre se smatralo da je život blizu parkova i zelenih površina zdraviji, jer su ljudi u njihovoj blizini provodili više vremena u fizičkim aktivnostima i imali više društvenih interakcija. Međutim, naučnicu su želeli da odu korak dalje i da ispitaju da li zelenilo ima uticaj na starenje na ćelijskom nivou.
Da bi istražili uticaj prirode na starenje, tim koji stoji iza studije ispitao je hemijske modifikacije DNK poznate kao metilacija. Metilacija igra nekoliko važnih uloga u telu, uključujući reciklažu aminokiseline homocisteina, a ona je potrebna za produkciju drugih aminokiselina, neurotransmitera, hormona i antioksidanata koji učestvuju u procesima u telu. DNK metilacija "gasi" gene, što je važno za rani razvoj, imunitet, stvaranje pamćenja…
Prethodni rad je pokazao da takozvani epigenetski satovi zasnovani na metilaciji DNK, mogu biti dobar pokazatelj zdravstvenih stanja kao što su kardiovaskularne bolesti, rak i kognitivne funkcije, i precizniji su način određivanja starosti od kalendarskih godina. Epigenetski sat je merenje biološke starosti testiranjem nekoliko obrazaca metilacije DNK. Naučnici kažu da oni su precizniji način merenja starosti od kalendarskih godina.
Kim i tim koji je radio istraživanje, pratili su preko 900 belaca i afroamerikanaca iz četiri američka grada: Birmingem, Čikago, Mineapolis i Okland u periodu od 1986. do 2006. godine. Koristeći satelitske snimke, tim je procenio koliko su adrese stanovanja učesnika bile u blizini zelenila i parkova. Zatim su uparili ove podatke sa uzorcima krvi uzetim u 15. i 20. godini studije, kako bi odredili biološku starost ispitanika.
Tim je konstruisao statističke modele za procenu rezultata i kontrolu za druge varijable kao što su obrazovanje, prihod i faktori ponašanja, poput pušenja, koji su mogli da utiču na rezultate. Tumačeći rezultate, otkrili su da su ljudi čiji su domovi okruženi sa 30 posto zelenog pokrivača u radijusu od 5 kilometara, bili u proseku biološki mlađi 2,5 godine u poređenju sa onima čiji su domovi bili okruženi sa 20 posto zelenila.
Ali koristi od zelenila nisu ravnomerno podeljene po rasama. Afroamerikanci kojima su bile dostupne zelene površine bili su samo godinu dana biološki mlađi, dok su belci bili tri godine mlađi.
"Drugi faktori, kao što su stres, kvalitet okolnih zelenih površina i socijalna podrška, mogu uticati na stepen koristi zelenih površina pri biološkom starenju", rekla je Kim, dodajući da ove nejednakosti zahtevaju dalja proučavanja.
Na primer, u siromašnim naseljima, parkovi u kojima se odvijaju nezakonite aktivnosti mogu biti manje posećeni; pa se od njih neće dobiti korist koja bi se mogla dobiti da su uređeni i pristupačni. Buduća istraživanja bi se mogla baviti vezom između zelenih površina i specifičnih zdravstvenih ishoda, dodala je doktor Kim. Takođe još nije jasno kako tačno zelenilo smanjuje starenje, osim što je jasno da to čini, rekla je ova naučnica.
