U zadnjem delu oka mrežnjača i očni nerv se spajaju u jedno, čineći takozvani optički disk. Ova formacija predstavlja nastavak centralnog nervnog sistema, te možemo reći da je poput prozora u ljudski mozak. Nedavna naučna istraživanja koja su sproveli britanski naučnici pokazala su da je upravo iz optičkog diska moguće "pročitati" da li postoje poremećaji autističkog spektra (PAS), i to uz pomoć neinvazivnog i potpuno bezopasnog lasera koji se usmeri ka mrežnjači oka.
Neuronske mreže "pritekle u pomoć" radi dijagnostikovanja autizma
Kako bi sproveli istraživanje, naučnici su okupili 958 mališana uzrasta između 7 i 8 godina i uz pomoć posebnog lasera napravili snimke njihovih mrežnjača. Ukupno je dobijeno 1.890 fotografija. Od svih učesnika istraživanja, polovina je imala neki od PAS, dok je druga polovina naučnicima sa Jonsei Medicinskog Koledža služila kao kontrolna grupa.
Rezultati testova koji pokazuju težinu PAS kod dece i 85 posto dobijenih fotografija je zatim ubačeno u konvolucijsku neuronsku mrežu (CNN), algoritam dubokog učenja, koja je imala zadatak da objedini i analizira povezanost ovih pokazatelja. Preostalih 15 procenata fotografija je korišćeno za testiranje rada softvera sa veštačkom inteligencijom.
"Naši modeli su dali obećavajuće rezultate u prepoznavanju veza između PAS i tipičnih promena na mrežnjači. U budućnosti bi se te promene mogle koristiti kao biomarkeri za dijagnostikovanje PAS", objasnili su autori istraživanja.
Biomarkeri pokazuju ne samo postojanje autizma, već i težinu stanja
Rezultati su pokazali da fotografije mrežnjače mogu otkriti ne samo postojanje autizma kod dece, već i stepen odnosno težinu simptoma. U svojim procenama je veštačka inteligencija pokazala zapanjujuće rezultate, a preciznost postavljenih dijagnoza je iznosila 100 posto. Dakle, autizam kod dece je dijagnostikovan bez ijedne greške.
Oslanjajući se na dosadašnja otkrića, naučnici smatraju da bi se ovakva vrsta skrininga mogla koristiti već od četvrte godine života deteta. Razlog za to jeste ćinjenica da mrežnjača mališana raste od rođenja pa sve do navršene četiri godine. Naravno, u nekim narednim istraživanjima biće ispitane i mogućnosti dijagnostikovanja autizma i kod dece mlađeg uzrasta.