Magazin
Mikroplastika prodire čak i u drevne stene, istraživači zbunjeni
Sićušni delovi plastike više nisu samo pronašli put do životinja, snežnih pokrivača, okeana i naših tela, već su počeli da prodiru kroz slojeve stena, što arheolozima i drugim istraživačima otežava proces utvrđivanja podataka o ljudskoj istoriji i korišćenje markera starosti.
Uzorci sedimenta iz tri različita jezera u Letoniji (Seksu, Pinku i Usmasu) uzeti su za potrebe studije kako bi stručnjaci utvrdili koliko je mikroplastika zapravo postala deo životne sredine. Rezultati su pokazali da manje čestice mogu da putuju dublje u zemlju, dostižući slojeve koji su nastali čak i pre nego što se proizvodnja plastike ubrzala početkom pedesetih godina, prenosi "Sajens alert". Svaki uzorak stena iz jezera je podvrgnut datiranju (moderno doba uzeto je kao kontrolna vrednost), a potom se otišlo sve do početka 18. veka.
Rezultati su bili relativno slični nakon proučavanja svih jezera, uprkos varijacijama u podacima (na primer, koliko su udaljena od urbanizovanih područja i nivoa pristupa javnosti), što samo potvrđuje zabrinutost stručnjaka da je mikroplastika sve prisutnija u prirodi.
Mikroplastične čestice pronađene su u uzorcima sa svih lokacija, i identifikovano je ukupno 14 različitih vrsta plastike tokom istraživanja. Tipovi čestica uključuju poliamid (koji se koristi u najlonu), polietilen (često se nalazi u ambalaži), poliuretan (koji se koristi u peni i vlaknima) i polivinil acetat (koji se nalazi u lepkovima).
Otkriće prisustva plastike u slojevima stena čini ih nepouzdanim pokazateljem prilikom ispitivanja i raznim analizama stena, smatra ekolog Inta Dimante-Dejmantovika sa Letonskog instituta za ekologiju vode, koja je član međunarodnog tima istraživača.
Neki geolozi su predložili ovo prisustvo plastike kao odgovarajuću geološku polaznu tačku za definisanje zvaničnog početka ljudskog oblikovanja površine planete, procesa poznatog kao antropocen.
Sa druge strane, u novom naučnom radu se ipak navodi da ovo otkriće ne mora nužno da ukazuje na početak epohe antropocena, ali su rezultati svakako problematični. Razne vrste faktora mogu uticati na ovo kretanje, kažu istraživači, kao što su vrsta sedimentnog materijala, vrsta mikroplastike, do okolnih uslova životne sredine.
Ipak, ono se može zaključiti je da smo u fazi u kojoj ne možemo da pobegnemo od mikroplastike. Stručnjaci još uvek pokušavaju da shvate kako ona utiče na naše zdravlje, ali postaje jasno da su sitne čestice daleko prodornije nego što se do sada verovalo.
"Procenjuje se da se samo oko devet procenata sve proizvedene plastike reciklira, a 12 procenata spaljuje, što dovodi do zaključka da preko 6.000 miliona metričkih tona otpadne plastike potencijalno može da da iscuri u životnu sredinu i da se uključi u prirodne cikluse i lance ishrane", zaključuju istraživači.
