SAD oduzimaju državljanstvo čuvaru u logoru Čelebići: Mučio Srbe, lagao da su to radili njemu

Ministarstvo pravde SAD pokrenulo je postupak protiv Kemala Mrndžića iz BiH, osuđenog za ratne zločine nad srpskim zatvorenicima u logoru Čelebići, s ciljem oduzimanja američkog državljanstva.

On nije otkrio imigracionim vlastima prirodu i vreme svoje vojne službe niti da je maltretirao srpske zatvorenike kao zatvorski čuvar, saopštilo je Ministarstvo pravde, prenosi RTRS.

Administracija američkog predsednika Donalda Trampa neće dozvoliti ljudima koji progone druge da koriste beneficije izbeglice u SAD, rekao je zvaničnik Ministarstva pravde Bret Šumate.

Pomoćnik državnog tužioca dodao je da sudski slučaj pokazuje značaj koje vlasti SAD pridaju integritetu svog procesa naturalizacije.

Haški tribunal utvrdio je ranije da su ljudi zatvoreni u logoru tokom rata u BiH ubijani, mučeni, seksualno zlostavljani, pretučeni i podvrgnuti okrutnom i neljudskom postupanju.

Kemal Mrndžić osuđen je u Bostonu u Sjedinjenim Američkim Državama za prikrivanje učešća u progonu srpskih zarobljenika u logoru Čelebići kod Konjica, kao i za lažne tvrdnje kako bi postao državljanin SAD.

Vršilac dužnosti američkog tužioca Džošua Levi rekao je tada da je srceparajuće svedočenje preživelih iz Čelebića podsetilo da ih fizički i psihički bol koje su im naneli Kemal Mrndžić i njegove kolege stražari u tom zloglasnom logoru i dalje progone, 30 godina kasnije.

Godišnjica masakra u Bradini, Linta: Još jedan zločin nad Srbima bez kazne

Levi je naveo da je Mrndžić decenijama prikrivao svoje zločine, ali je ozbiljno potcenio hrabrost žrtava i posvećenost organa za provođenje zakona da pronađu i procesuiraju one koji su učestvovali u ratnom progonu.

Prema Kancelariji državnog tužioca, Mrndžić je bio nadzornik stražara u logoru Čelebići.

Pet preživelih logoraša, kako se navodi, svedočilo je i ispričalo o užasnim uslovima u logoru 1992. godine, kada je Mrndžić tamo bio nadzornik. Dodaje se da su preživeli svedočili o svom zatočenju u tunelu bez svetla, bez vazduha, mesecima zaredom, o skorom gušenju nakon što su satima bili zatvoreni u šahtovima, te o svakodnevnim i noćnim premlaćivanjima tokom kojih su stražari u logoru koristili bejzbol palice, drvene motike i kundake pušaka.

Preživeli su svedočili o ubistvima, paljenju jezika jednom zatočeniku zagrejanom oštricom noža, omotavanju drugog zatočenika dugim fitiljem, a zatim paljenju vatre, seksualnom zlostavljanju i drugim mučnim radnjama počinjenim tokom višemesečnog perioda.

Naš izbor

Ko je Sena Uzunović: Od pomoćnika komandira u Armiji RBiH do sudije u slučaju protiv Dodika

Jedan preživeli ispričao je o premlaćivanju do smrti 70-godišnjeg zatočenika, kojem su stražari zakačili vojnu značku na čelo još dok je umirao, navedeno je u saopštenju.

Takođe su svedočili o izgladnjivanju i uskraćivanju najosnovnijih potreba, uključujući spavanje na betonskom podu mesecima zaredom, dok su ih hranili samo kriškom hleba dnevno.

Mrndžić je, kako je navedeno, naknadno smislio plan da napusti BiH tako što će preći preko granice u Hrvatsku i prijaviti se kao izbeglica u SAD koristeći izmišljenu priču.

On je primljen u SAD kao izbeglica 1999. i postao je njihov državljanin 2009. godine. U svom zahtevu za izbeglištvo i intervjuu, lažno je tvrdio da je pobegao iz svog doma nakon što su ga srpske snage zarobile, ispitivale i zlostavljale, te da se nije mogao vratiti kući zbog straha od budućeg progona.

Kako je vlada tvrdila na suđenju, Mrndžić je iskoristio vlastito iskustvo kao progonitelja da iznese lažnu priču da je bio proganjan.

Mrndžić je u januaru 2025. godine u SAD osuđen na više od pet godina zatvora.

Za zločine počinjene u logoru Čelebići, Tribunal u Hagu osudio je Esada Landžu, jednog od čuvara u logoru, na 15 godina zatvora, zamenika upravnika a kasnije i upravnika logora Hazima Delića na 18 godina zatvora, te upravnika logora Zdravka Mucića na devet godina zatvora.

Za zločine u logoru Čelebići, Sud BiH je osudio Esu Macića na 13 godina zatvora.