Na ovogodišnjem redovnom zasedanju Svetog Arhijerejskog Sabora Srpske Pravoslavne Crkve posvećena je posebna pažnja našem narodu i Crkvi na Kosovu i Metohiji, saopštila je danas Srpska pravoslavna crkva sa zasedanja najvišeg crkvenog tela koje je u toku.
U posebnom saborskom saopštenju o Kosovu i Metohiji objavljenom na zvaničnom sajtu SPC, navodi se da je "u protekloj godini zabeleženo više desetina napada na naše ljude, svetinje, domove i imovinu Srba na Kosovu i Metohiji, što je dovelo do toga da u znak mirnog, ali odlučnog protesta Srbi iz srpskih opština na Severu Kosova i Metohije iziđu iz kosovskih institucija, dok se ne uspostavi Zajednica srpskih opština u skladu sa već postignutim i potpisanim dogovorima sa Prištinom, uz posredovanje Evropske unije, u Briselu 2013. i 2015. godine".
Saborsko saopštenje prenosimo u celosti.
"Srpska Pravoslavna Crkva se oduvek zalagala za to da se svi problemi na Kosovu i Metohiji rešavaju mirno i dijalogom, kao i da uvek budu u funkciji mirnog suživota Srba, Albanaca i svih drugih naroda koji na tom prostoru žive.
Na zasedanjima Svetog Arhijerejskog Sabora svih prethodnih godina naša Crkva je jasno i nedvosmisleno ukazivala i na ovogodišnjem zasedanju ukazuje na to da bi prihvatanje samoproglašene nezavisnosti Kosova i Metohije, posredno ili neposredno, de facto ili de iure, bilo u direktnoj suprotnosti sa međunarodnim pravom, utemeljenim na Povelji Ujedinjenih nacija i drugim opštevažećim aktima i principima.
Tako nešto nema podršku ni Saveta bezbednosti UN, ni većine zemalja sveta, uključujući i pet zemalja Evropske unije. To bi neizbežno izazvalo pojačano iseljavanje srpskog naroda i onemogućilo, ne samo miran suživot svih, bez obzira na etničko poreklo i veru, nego i sâm opstanak našeg naroda na njegovim vekovnim ognjištima. Rešenja zato treba tražiti isključivo u poštovanju principa koji jednako vrede za sve u svetu.
Najbolji dokaz za to jesu najnoviji agresivni potezi prištinskih vlasti, usmereni protiv srpske zajednice i naše svete Crkve, koji su prouzrokovali najniži mogući nivo odnosâ od 1999. godine, kao i to da se donose odluke koje duboko dele građane na Kosovu i Metohiji, izazivaju nebivalu međuetničku napetost i regionalnu nestabilnost koja, dugoročno, višestruko otežava život našeg naroda i naše Crkve.
Jasno se vidi da je cilj kosovskih institucija stvaranje etnički albanskog Kosova u kome slobodnog i normalnog života za Srbe teško može da bude.
Crkva i ovom prilikom osuđuje sve napade na srpski narod, njegove svetinje i imovinu, naročito terorističke oružane napade na pojedine Srbe, uključujući i decu, kao i tajne spiskove na osnovu kojih se hapse i pritvaraju Srbi, čak i bivši pripadnici kosovske policije. Isto tako, nezakonito se vrši eksproprijacija zemlje u posedu Srba, sa ciljem da se izvrši dodatni pritisak na njih i da oni budu prinuđeni da se iseljavaju. Sabor traži da se počinioci tih nedela privedu pravdi, a svi ugroženi zaštite.
Srpska Pravoslavna Crkva se nalazi u posebno teškoj situaciji. To se potvrđuje i u izjavama međunarodnih zvaničnika i uglednih tela koja se bave pitanjima zaštite verskih prava i sloboda. Pored niza napadâ na naše hramove i sprečavanja normalnog procesa obnove više desetina naših svetinja, oštećenih ili uništenih posebno u periodu 1999-2004. godine, život naših manastira i parohija je veoma otežan.
Albanske kosovske vlasti su na više načina pokrenule proces promene i reinterpretacije dosadašnjih zakona, u koje su bile ugrađene garancije za zaštitu imovine i ekonomskih prava i koji omogućavaju samoodrživost naših manastira.
Najviši albanski zvaničnici po pravilu ne prihvataju ni kosovskim zakonom potvrđeno stvarno i zvanično ime naše Crkve ni garantije koje su ugrađene u zakone. Sve to preti da se razvije i u druge represivne mere koje mogu još više ugroziti njenu duhovnu misiju i očuvanje identiteta srpskog naroda na Kosovu i Metohiji.
Upravo zato Sveti Arhijerejski Sabor posebno naglašava potrebu da se u traženju rešenja za probleme na Kosovu i Metohiji posveti najveća pažnja ovim pitanjima: očuvanju identiteta i crkvene organizacije Srpske Pravoslavne Crkve na Kosovu i Metohiji, sprečavanju istorijskog revizionizma, očuvanju imovine naše Crkve i stvaranju uslova za povratak oduzete ili uzurpirane imovine, očuvanju ekonomskih olakšica koje omogućavaju normalno funkcionisanje naših manastira i Eparhije raško-prizrenske u celini.
Trenutno, mnogi manastiri, crkve i porodice nisu ekonomski održivi i mogu da opstanu jedino uz pomoć Srpske Pravoslavne Crkve, kao i putem donacijâ i uz razvoj poljoprivrednih i drugih delatnosti kojima se finansijski obezbeđuje život naših svetinja i Bogoslovije u Prizrenu, omogućava prijem poklonikâ i gostiju i pomaže rad crkvenih narodnih kuhinja.
Naročito je istaknuta činjenica da je našoj Crkvi na Kosovu i Metohiji potrebna mnogo aktivnija međunarodna zaštita od diskriminatornog ponašanja kosovskih institucija uz pojačane međunarodne garancije i efikasan nadzor, da bi se sprečile sve moguće zloupotrebe i nadgledalo sprovođenje zakonâ i sudskih presuda, koje ne smeju da budu samovoljno tumačene, menjane ili potpuno ukidane, i to sve na štetu naše Crkve.
Srpska Pravoslavna Crkva je vekovima bila glavni oslonac našem narodu na Kosovu i Metohiji i glavni činilac njegovog jedinstva, opstanka i očuvanja narodnog, duhovnog i kulturnog identiteta. Bez posebne zaštite Crkve, opstanak našeg naroda i povratak prognanih nikada ne bi bili mogući. Zato je briga o pravima srpskog naroda na Kosovu i Metohiji neodvojiva od brige o zaštiti osnovnih prava i potreba Srpske Pravoslavne Crkve, koja već dvadeset i četiri godine živi u krajnje teškim uslovima, izložena napadima i raznim oblicima kršenja osnovnih verskih, imovinskih, građanskih i ljudskih prava.
Podržavajući dijalog i mirno rešavanje svih pitanja na Kosovu i Meothiji, Srpska Pravoslavna Crkva želi da pruži i svoj sopstveni doprinos razvoju međuetničkih odnosa i saradnje sa drugim Crkvama i verskim zajednicama i da aktivno učestvuje u stvaranju uslovâ za slobodan i bezbedan život srpskog i albanskog naroda, kao i svih religijskih i nacionalnih zajednica na Kosovu i Metohiji i svuda u svetu.
Ponavljajući svoj stav da je protiv svakog izdvajanja Kosova i Metohije iz Srbije, Sabor apeluje kako na Albance tako i na Srbe da teškoće koje imaju rešavaju u duhu tolerancije i međusobnog poštovanja, tim pre što je Božja volja bila da oba naroda dele isti životni prostor Kosova i Metohije, a posebno na Albance onih područja u kojima oni čine većinu, da učine sve kako bi se ostvarila maksimalna međusobna tolerancija i međusobno poštovanje u cilju što normalnijeg i boljeg života za svakog građanina Kosova i Metohije.
Sve probleme u međusobnim odnosima mogu i treba da rešavaju dijalogom. Iskreno uvereni da je suživot Srba i Albanaca na Kosovu ne samo moguć već i neophodan, jer nas je Bog uputio jedne na druge, molimo se Gospodu da na Kosovu i Metohiji zavlada mir i da bude uspostavljen normalan život za sve koji tamo žive".