Koga snimaju nove policijske uniforme: Kamere američke, a podaci građana?

Pristup podacima sa kamera za uniforme, koje je Ambasada Sjedinjenih Američkih Država donirala Ministarstvu unutrašnjih poslova Srbije, imaju samo ovlašćeni policijski službenici saobraćajne policije, izjavio je za RT Balkan major policije Aleksandar Radenković.

Kamere za uniforme koristiće policijski službenici Uprave saobraćajne policije u Direkciji, Odeljenja za interventnu kontrolu saobraćaja i saobraćajna obezbeđenja (tzv. "presretači"), policijski službenici područnih policijskih uprava koji sa presretačima obavljaju patrolu i beogradski policijski službenici, Uprave saobraćajne policije, ka o i oni za državne puteve Beograd, koji vrše kontrolu saobraćaja. U sledećoj fazi planiraće se nabavka kamera i za ostale policijske službenike saobraćajne policije u policijskim upravama.

Kako objašnjava naš sagovornik, sistem za audio i video dokumentovanje čine kamere koje su postavljene na vidljivom delu uniforme policijskog službenika saobraćajne policije koji obavlja poslove kontrole saobraćaja.

Sistem je podešen da omogući vođenje evidencije o odgovornim osobama koje su odobrile pristup sistemu, kao i uspostavljanje procedura za identifikaciju i proveru ovlašćenog pristupa.

Snimljeni video i audio materijal se čuva 45 dana, nakon čega se automatizovano briše - hronološki, od najstarijeg - po principu kružnog snimanja.

Uvid i kontrola funkcionalnosti komponente sistema izvodi se najmanje jednom kvartalno, dok se uvid u snimljeni materijal vrši po principu slučajnog uzorka, uz obavezan izveštaj rukovodioca koji je vršio kontrolu.

Svrha upotrebe ovog sistema je:

• dokumentovanje rada policijskih službenika u vezi sa obavljanjem službenih aktivnosti,

• kontrola rada policijskih službenika i utvrđivanje osnovanosti pritužbi građana,

• poboljšanje primene zakona od strane policijskih službenika, kao i poboljšanje radnog učinka policijskog službenika korišćenjem snimljenog materijala,

• unapređenje analiza i obuka, kao i unapređenje policijskih postupaka,

• sprečavanje pojava zloupotrebe i korupcije.

Radenković napominje da svrha nije otkrivanje saobraćajnih prekršaja i krivičnih dela, ali da se po nalogu suda, odnosno tužilaštva, snimak može izuzeti i dostaviti organu koji je tražio u skladu sa zakonom.

On dodaje da je Članom 52. Zakona o policiji, između ostalog propisano da radi primene policijskih ovlašćenja, otkrivanja i rasvetljavanja prekršaja i krivičnih dela, kao i kontrole i analize obavljenih poslova, policija može da vrši audio i video snimanje postupanja policijskih službenika.

Obaveze policijskih službenika koji koriste kamere

Policijski službenik saobraćajne policije dužan je da koristi kamere prilikom obavljanja policijskih poslova i/ili primene policijskih ovlašćenja, kao i obavezu da obavesti građanina da se to postupanje snima audio i vizuelno (OBAVEŠTAVAM VAS DA SE INTERVENCIJA SNIMA).

Ukoliko građanin pita policijskog službenika zašto ga snima, odgovor treba da glasi: "Intervencija se snima u svrhu kontrole primene policijskih ovlašćenja".
Kamera se neće koristiti ukoliko postoji prepreka ili pretnja javnoj bezbednosti i bezbednosti policijskog službenika. Ovo će biti samo izuzetni slučajevi kada ne bi bilo celishodno da policijski službenik npr. rizikuje svoj ili život lica prema kome se primenjuje policijsko ovlašćenje (napad na ovlašćeno službeno lice, pokušaj ubistva, samoubistva, razbojništvo i sl.).

U MUP-u napominju da će policijski službenik u tim slučajevima, čim se stvore uslovi uključiti kameru, a nekorišćenje kamera biće evidentirano u nalogu za izvršenje službenog zadatka.

Kamere nemaju mogućnost, odnosno nemaju softver za prepoznavanje lica, već samo dokumentovanje video zapisa sa zvukom.

Okanović: Veliki značaj kamera

Direktor Komiteta za bezbednost saobraćaja Damir Okanović ocenjuje da će praktičan značaj ovih kamera biti ogroman.

"Najprostije rečeno, kamere će smanjiti mogućnost neprofesionalnog i nezakonitog postupanja policajaca. Sa druge strane, doprineće i smanjenju mogućnosti nezakonitog postupanja vozača i ostalih lica prilikom kontrole. Nažalost, nije retkost da prilikom postupanja policijski službenici nailaze na situacije u kojima su vređani i napadnuti", objašnjava naš sagovornik.

Što se tiče same bezbednosti saobraćaja, Okanović kaže da kamere imaju veliki značaj u samom postupku dokazivanja prekršaja.

"Mnogi vozači su do sada uspevali da izbegnu prekršajnu odgovornost zbog toga što nije bilo dovoljno dokaza po stanovištu suda. Sada, kada uz prekršajnu, odnosno krivičnu prijavu, sudu bude slat i dokazni video-snimak, mogućnost izbegavanja odgovornosti od strane onog ko prekrši zakon biće daleko manja", navodi Okanović.

"Sve u svemu, kamere su svima na korist - i savesnim policajcima i savesnim vozačima, a oni kojima neće biti drago su nesavesni policajci i vozači", zaključuje naš sagovornik.

Kamere na uniformama od septembra

Prvih šezdeset kamera saobraćajnoj policiji, obuku i servere donirale su Sjedinjene Američke Države, u kojima je primena takve tehnologije široko rasprostranjena. Ugovor o donaciji potpisali su ministar unutrašnjih poslova y Vladi Republike Srbije Bratislav Gašić i ambasador Sjedinjenih Američkih Država u Beogradu Kristofer Hil.

Kako su naveli, ovaj sistem za audio i video dokumentovanje trenutno se koristi u 13 zemalja, od koji je nekoliko iz regiona i sa Balkana, kao što su Bugarska, Slovenija, Mađarska, Rumunija i Turska, dok je u implementaciji u Belgiji, Italiji i na Kipru.

Kamere na uniformama od 1. septembra koristiće saobraćajci na auto-putu kroz Beograd i u presretačima širom zemlje, a plan je da postanu deo osnovne opreme saobraćajnog policajca.

Funkcije koje kamera ima:

• kamera se kači na uniformu, sa prednje strane, na nosač koji je postavljen na deo uniforme (jakna, košulja, majica..);

• dve varijante nosača (sa magnetom i klasično kačenje na džep);

• kamera je izrađena od čvrstog materijala i otporna na udarce, bez štetnih posledica po zdravlje korisnika;

• kamera je širokougaona (ugao vidljivosti 143 stepeni), uz mogućnost snimanja u HD i FullHD rezoluciji;

• 64 GB interne memorije;