Šta je transportni avion iz Irana pod sankcijama SAD doneo u Beograd?

Na pojedinim srpskim sajtovima i Jutjub kanalima koji prate vesti iz svetske avijacije, odnosno sletanja i poletanja na aerodrom "Nikola Tesla", pojavila se vest da je redak i vrlo zanimljiv avion sleteo na pistu beogradskoga aerodroma 16. septembra.

Naime, radi se o ruskom četvoromotornom teškom transportnom avionu "iljušin IL-76TD", čija je nosivost između 50 i 60 tona. Beogradski gost pripada iranskoj avio-kompaniji "Puja er" (Pouya Air), koja se pre svega bavi prevozom tereta.

Na snimku je prikazan samo avion u letu, dakle ne i trenutak sletanja, ali je na specijalizovanom sajtu "Flajtradar24" zapisano da je iranski "iljušin" u srpsku prestonicu doleteo iz Teherana – na "Teslu" je sleteo u 8.42, da bi se istog dana vratio u Iran (u 18.40).

Zanimljivo je da je "iljušin IL-76TD" iranske kompanije "Puja er" u narednim danima saobraćao između glavnog grada Irana i prestonice Rusije.

Još zanimljiviji detalj je da se pomenuta iranska avio-kompanija nalazi na listi sankcija Sjedinjenih Država.

Na listu je dospela zato što ju je Savet bezbednosti UN povezao sa Iranskom revolucionarnom gardom, koju SAD od 2019. tretiraju za terorističku organizaciju, odnosno identifikovao kao entitet koji je uključen u nuklearne aktivnosti Irana.

Najzanimljiviji detalj s tim u vezi je pak informacija koja se pojavila nakon susreta srpske delegacije, koju je predvodio zamenik ministra spoljnih poslova Srbije Goran Aleksić, s iranskim zvaničnicima u Teheranu 6. avgusta – da Srbija kupuje 20.000 iranskih kamikaza dronova "šehid-136".

Zvanično saopštenje je glasilo – cilj susreta je bilo održavanja druge runde "političkih konsultacija".

Ukrajina, Srbija, Iran i dronovi: Ima li vatre tamo gde ima dima?

Elem, priču o kupovini dronova su lansirali ukrajinski mediji dan nakon srpsko-iranskog sastanka da bi je potom medijsko-konsultantska kuća "Difens ekspres" demantovala, tvrdeći da Iran nema kapacitete za proizvodnju tako velike količine oružja tog tipa, te da ta zemlja već ima sporazume s Rusijom o proizvodnji i snabdevanju tim dronovima – što i Rusija i Iran negiraju.

Međutim, potencijalna isporuka iranskih dronova Srbiji nije nova tema u medijima – u publikaciji "Džejmstaun fondacije" pod nazivom "Monitor terorizma" iz januara ove godine razmatraju se geopolitičke posledice izvoza iranskih dronova na Balkan.

Po njihovim navodima, glavni akter u procesu snabdevanja balkanskog tržišta bespilotnim letelicama je pomenuta Iranska revolucionarna garda, koja bi na taj način postala prisutna na jugoistočnom krilu NATO-a.

Prema oceni "Džejmstaun fondacije", trenutna situacija na Balkanu je nestabilna i napeta, što podstiče "trku u naoružanju koju vode Beograd i Zagreb".

I američki "Forbs" se ranije bavio iranskim dronovima i Srbijom – zaključak je da su Srbi možda opet na pragu sukoba s Severnoatlantskom alijansom, pa su im dronovi potrebni da brzo naprave značajne gubitke jačim protivnicima.

Iako nema zvaničnih informacija o teretu koji je "iljušin IL-76TD" doneo iz Irana u Srbiju, sve gorenavedeno otvara vrata za brojne insinuacije.