"Slobodna Evropa" u lovu na srpske firme koje zaobilaze američke i evropske sankcije Rusiji

Srpske firme navodno pomažu Rusiji da zaobiđe sankcije koje su joj nametnule SAD i Evropska unija, tvrdi Radio Slobodna Evropa.

Taj medij svoje "veliko istraživanje" počinje pričom o kompaniji "Kominveks" koja je, kako oni tvrde, od početka sukoba u Ukrajini do avgusta 2023. godine u Rusiju izvezla robu u vrednosti od 140 miliona dolara.

"Trećina izvezenih proizvoda, odnosno roba vredna više od 50 miliona dolara, prema carinskim oznakama su elektronske komponente koje se nalaze na sankcijama Evropske unije jer mogu biti korišćene u vojnoj industriji", navodi RSE.

Oni navode da su analizirali "više od 14.000" pošiljki koje su u naznačenom periodu stigle u Rusiju, te zaključuju da su "proizvodi u vrednosti od najmanje 71,1 milion dolara isporučeni preko srpskih kompanija, iako se radi o robi koja je stavljena na listu visoko rizičnih proizvoda i nalaze se na sankcijama koje su Evropska unija i Sjedinjene Američke Države uvele Rusiji."

RSE navodi da u Rusiju tako dolaze najsavremeniji tehnološki proizvodi, poput robe najvećih američkih proizvođača mikroelektronskih kompjuterskih delova kao što su "INTEL" ili "AMD".

"Pojedine srpske firme pojavljuju se i kao izvoznici delova za avio-industriju Rusiji. Reč je o robi koja je od početka agresije na Ukrajinu pod strogim sankcijama", dodaje taj medij.

Podaci RSE navodno ukazuju i da je deo robe proizvedene na Zapadu, preko papira srpskih firmi, ponovo izvezen u Rusiju iz država istočne Azije.

Zbog ovakve prakse, do Rusije može stići roba čiji je uvoz onemogućen sankcijama EU i SAD. Kako navodi RSE, preko Srbije se u Rusiju izvoze i delovi za avione, pre svega za "Erbas" i "Boing".

Srbija tako ne krši sopstvena pravila jer se, iako je kandidat za članstvo, nije usaglasila sa odlukama o sankcijama EU, podseća Radio Slobodna Evropa.

Predsednik Srbije Aleksandar Vučić početkom decembra prošle godine je izjavio da "preko teritorije Srbije niko ne može da zaobilazi sankcije koje je EU uvela Ruskoj Federaciji. Srbija reaguje i sankcioniše takve pokušaje".

Vučić je to izjavio nakon sastanka sa evropskim komesarom za proširenje Oliverom Varheljijem, ali nije precizirao kakve je kontrole država sprovela kako bi sprečila zaobilaženje sankcija.

"Srbija nije i neće biti platforma za zaobilaženje sankcija koje je Evropska unija uvela protiv Rusije", saopšteno je iz kabineta premijerke Srbije Ane Brnabić 10. maja nakon posete izaslanika za sprovođenje sankcija EU Dejvida O'Salivena.

Vučić je rekao posle razgovora da Srbija "kao kredibilan partner, neće ostaviti prostora da bude korišćena za nezakonite radnje, koje bi trećim zemljama omogućile izbegavanje režima restriktivnih mera EU".

Ipak, reakcija države je izostala i nakon što su SAD 20. jula na listu sankcija stavile srpsku firmu "MCI Trejding" iz Beograda zbog "tehnološke podrške ruskoj invaziji na Ukrajinu".