Svet
Opada stopa plodnosti u Evropi, majke sve starije, beba sve manje: Srbija u evropskom proseku
Opadajući trend u broju rođenih u EU primetan je od 2008. godine, u kojoj je zabeleženo 4,68 miliona rođenih, a ta brojka je 1961. godine iznosila 6,60 miliona
Srbija je sa stopom plodnosti 1,52 živorođene dece po ženi u evropskom proseku koji na nivou EU u celini iznosi 1,53, pokazuju statistički podaci Evrostata za 2021. godinu.
U regionu, najbolje se kotira Rumunija, sa stopom 1,81, Crna Gora sa stopom 1,76, Slovenija sa 1,64, Mađarska sa 1,64, Hrvatska i Bugarska sa 1,58, dok se Severna Makedonija sa 1,44 i Albanija sa 1,31 nalaze iza Srbije.
Francuska je 2021. godine imala najveću stopu plodnosti među državama članicama EU sa 1,84 živorođenih po ženi, a najnižu stopu imala je Malta sa 1,13 živorođenih.
Svake godine u poslednje tri decenije u Evropskoj Uniji se rodi više od četiri miliona beba, što je opadajući trend kada se pogledaju istraživanja Evrostata za 2021. godinu, kada je rođeno 4,09 miliona beba, odnosno za 2020. godinu kada je rođeno 4,07 miliona beba. To je druga najniža brojka od 1960. godine.
Stopa fertiliteta, koja odražava broj dece koju u reproduktivnom dobu rodi jedna žena, značajno se promenila u evropskim zemljama u poslednjih 20 godina i u periodu između 2001. i 2021. smanjena je u čak 11 od 27 država članica EU.
RT Balkan istražuje koje zemlje imaju najvišu i najnižu stopu fertiliteta u Evropi i kako se plodnost menjala širom Evrope u poslednje dve decenije.
Deca rođena u EU: Najmanji broj zabeležen u 2020
Gledajući broj rođene dece u EU, najmanji broj je zabeležen 2020. godine od 4,07 miliona. Opadajući trend u broju rođenih u EU, primetan je od 2008. godine, u kojoj je zabeleženo 4,68 miliona rođenih. Za poređenje, ta brojka je 1961. godine iznosila 6,60 miliona.
Stopa fertiliteta porasla je za osam procenata u EU između 2001. (1,43 rođenja po ženi) i 2021. (1,53 rođenja po ženi).
Najveći rast zabeležen je u Češkoj od 59 odsto, a slede Rumunija (43 odsto) i Slovačka i Slovenija (obe po 36 odsto).
Turska, jedna od najnaseljenijih zemalja u Evropi, doživela je najveći pad stope fertiliteta u ovom periodu. Stopa plodnosti pala je sa 2,38 u 2001. na 1,7 u 2021, što odgovara smanjenju od 29 procenata. Međutim, Turska je i dalje na osmom mestu od 37 zemalja na listi najviših stopa fertiliteta.
U Srbiji taj pad iznosi 4 odsto, a od nas je gora samo Severna Makedonija sa pogoršanjem od 17 odsto.
U kojoj dobi žene rađaju svoje prvo dete?
U 2021. godini prosečna starost žena koje rađaju svoje prvo dete u EU bila je 29,7 godina.
Žene rađaju u sve starijem dobu, što se vidi iz podatka da je 2013. godine prosek iznosio 28,8 godina.
Godine 2021. srednja starost žena pri rođenju prvog deteta bila je najviša u Italiji i Španiji sa 31,6 godina u obe zemlje, a najmanja u Albaniji (26,6 godina), odnosno Bugarska 26,5 prosečna godina starosti.
U Srbiji taj prosek iznosi 28,1, u Hrvatskoj 29,2, u Sloveniji 29.
Inače, u Srbiji je od 10. decembra moguće prijaviti se za vantelesnu oplodnju o trošku države doniranim reproduktivnim materijalom.
Ugovori o uvozu reproduktivnog materijala o trošku države prvo su potpisani sa španskom bankom reproduktivnih ćelija u septembru 2022. godine, a u januaru 2023. i sa jednom bankom u Češkoj i dve banke u Danskoj.
