Početkom avgusta ove godine dvopartijska grupa američkih senatora je predstavila nacrt "Zakona o demokratiji i prosperitetu Zapadnog Balkana", zajedno sa nacrtom zakona o posebnim sankcijama za "suzbijanje destabilizirajućih aktivnosti na Zapadnom Balkanu".
Prvi zakon predviđa već uobičajeni paket američke "podrške" regionu – od ekonomskog razvoja i trgovine pa do neizbežne "borbe protiv korupcije" (a podrazumeva se da se koruptivnim radnjama bave samo oni koji bespogovorno ne podržavaju američku politiku).
Što se tiče drugog – tu nije potrebno previše objašnjavati.
Kada Amerikanci govore o "destabilizirajućim aktivnostima", "malignom uticaju" i sličnim zločestim radnjama, iole iskusniji posmatrači shvataju o čemu je reč – o bespoštednoj borbi protiv rastućeg uticaja američkih geopolitičkih protivnika na našim prostorima.
Naravno, reč je prvenstveno o Rusiji i Kini – ali to može da bude i bilo ko drugi ko se ne uklapa u američki geopolitički glajhšaltung, kao na primer Turska, pa i Mađarska.
Rezultati izbornog procesa
U međuvremenu su se desili američki izbori od 8. novembra (mada u SAD od pojave Trampa više ne postoje ni izborni dan, ni proglašenje pobednika u izbornoj noći, već "izborni proces" u trajanju od više sedmica i potonje naizgled beskonačno brojanje glasova – što je učinilo američke izbore najneefikasnijim i najnetransparentnijim na svetu). Zakon nije usvojen, što ne znači da ga neće usvojiti novi saziv dvodomnog američkog Kongresa.
No, najbitnije za nas je da nam, uz rezultate izbora za Predstavnički dom i Senat, sadržaj ovih nacrta zakona govori da se suština politike američkog establišmenta prema Srbiji, Srbima i regionu neće bitno promeniti posle polaganja zakletvi novih saziva oba doma najvišeg američkog zakonodavnog tela u januaru 2023.
Na prvom mestu, zato što se spoljna politika najvećim delom vodi iz Bele kuće, posredstvom prvenstveno Stejt departmenta, Pentagona, Saveta za nacionalnu bezbednost, Ju-Es-Ejda i nekoliko uticajnih tink tenkova.
A drugo, pomenuti nacrti zakona su, kao što je rečeno na početku, predloženi od strane senatora iz obe glavne američke političke partije – demokrata i republikanaca. A rezultati izbora su jasni – demokrate su zadržale kontrolu nad Senatom, dok će republikanci imati tesnu većinu u Predstavničkom domu.
Dvopartijski konsenzus
Ima mnogo drugih stvari oko kojih se ove partije neće složiti – mada establišment skoro uvek nađe načina da pomiri naizgled "suprotstavljene" stavove oko ključnih pitanja – ali dvopartijski konsenzus u pogledu politike prema nama teško da će biti predmet žučnih rasprava između demokrata i većeg dela republikanaca – sa mogućim izuzetkom "trampovaca" koji se generalno protive vrlo opasnoj američkoj ulozi u Ukrajini i američkom spoljnopolitičkom angažmanu u Evropi uopšte, smatrajući da SAD imaju dovoljno svojih problema, i da je američka južna granica mnogo bitnija od ukrajinskih.
Naravno, ako bi došlo do opšteg sloma, ogromne unutrašnje krize ili izbijanja globalnog sukoba, što se i u američkim mislećim krugovima sve manje isključuje, onda se mnogo toga može promeniti – ali to je posebna tema.
Dakle, što se nas tiče, američki establišment će nastaviti sa pokušajima trajnog usisavanja Srbije i Srba u ”evroatlantske strukture” – sa ili bez formalnog članstva u NATO ili EU.
Zapravo, krajnji cilj je trajno neutralisanje srpskog faktora u pozadini najnovijeg istočnog fronta. Sve što remeti angloameričke geopolitičke ciljeve kojima se sada aktivno podređuje ceo evropski kontinent zapadno od rusko-beloruskih granica mora biti označeno kao "destabilizirajuće", "maligno", "nedemokratsko", "mračno" i slično. A zatim milom ili silom integrisano ili neutralisano.
Pismo Vilija Vimera
Da podsetimo da je Vili Vimer još u maju 2000. godine izvestio tadašnjeg nemačkog kancelara Šredera o pravim razlozima agresije na SRJ i ciljevima širenja NATO-a, uključujući i kontrolu prostora od Baltika do Crnog mora po obrascu Rimskog carstva:
"4. Rat protiv Savezne Republike Jugoslavije vođen je da bi se ispravila pogrešna odluka generala Ajzenhauera iz doba Drugog svetskog rata. Zbog toga se iz strateških razloga tamo moraju stacionirati američki vojnici, te da se tako nadoknadi ono što je propušteno godine 1945.; 7. Valjalo bi da se prilikom sadašnjeg širenja NATO-a ponovo uspostavi teritorijalna situacija na prostoru između Baltičkog mora i Anadolije, kakva je postojala u vreme Rimskog carstva i to u doba kada je ono bilo na vrhuncu moći i zauzimalo najveće teritorijalno prostranstvo; 8. Zbog toga Poljska mora da bude okružena sa severa i juga demokratskim državama kao susedima, a Rumunija i Bugarska da obezbede kopnenu vezu sa Turskom. Srbija (verovatno zbog obezbeđivanja nesmetanog vojnog prisustva SAD) trajno mora da bude isključena iz evropskog razvoja."
A da tome dodamo i izvod iz predavanja osnivača Stratfora, Džordž Fridmena, iz 2015:
"Primarni interes Sjedinjenih Država, zarad koga smo vodili ratove, Prvi i Drugi svetski rat i Hladni rat, tiče se odnosa Nemačke i Rusije, jer bi one, kad bi se ujedinile, predstavljale jedinu silu koja bi nas ugrozila. I da osiguramo da se to ne desi… Za Sjedinjene Države najveći strah predstavljaju nemačka tehnologija i nemački kapital, ruski prirodni resursi i ruski ljudski potencijal, kao jedina kombinacija koja vekovima uteruje strah u kosti Sjedinjenim Državama. I, kako se ta stvar razvija? SAD su već stavile svoje karte na sto. To je linija od Baltika do Crnog mora. Rusi su uvek igrali sa otvorenim kartama, njima je potrebna Ukrajina koja je bar neutralna, nikako prozapadna Ukrajina."
Geopolitička isključivost
U tom ključu treba gledati i sada već ultimativne tonove američkog ambasadora u Beogradu, da za Srbiju ”postoji samo jedan put, a to je Zapad i Evropska unija”, jer je ”put za Istok zatvoren na duže vreme”.
Koliko god nam Hil (sa razlogom) bio odbojan zbog svog diplomatskog angažmana na našim prostorima tokom 1990-ih, on je ipak samo diplomata koji verno odslikava, prenosi i implementira stavove američkog spoljnopolitičkog establišmenta, koji se od NATO agresije nisu suštinski promenili.
A, kao što se i vidi iz Hilovih reči, taj establišment je sada, suočen sa neprobojnom osovinom Moskva-Peking, postao geopolitički potpuno isključiv. Ili si sa njima, odnosno sa njihove strane nove ”gvozdene zavese” koju pokušavaju da izgrade prema Istoku – ili si protiv njih.
Za njih je igra "nulte sume" postala aksiom. Za razliku od istočne "vin-vin" alternative (odnosno, da obe strane budu na dobitku, uz uzajamno uvažavanje i poštovanje razlika) koju bi Amerikanci i njihovi vazali da nam uskrate, današnji histerično ratnohuškački Zapad zahteva bezuslovnu pokornost.
Dvopartijski konsenzus koji je proizveo pomenute nacrte zakona o tzv. Zapadnom Balkanu (jer, to je izmišljen, neistorijski i netačan pojam za označavanje našeg prostora) takođe je označio Rusiju i Kinu kao glavne neprijatelje, odnosno strateške takmace.
A pošto Srbi imaju ekscentričnu sklonost da preferiraju saradnju sa onima koji se prema njima ponašaju prijateljski, uvažavaju njihove interese, ne postavljaju ultimatume i ne mešaju se u njihove unutrašnje stvari, tradiciju i slobodu mišljenja – a plus imaju mnogo bolju ekonomsku perspektivu od one koju nudi krizom zahvaćeni zapadni blok – to će značiti da će se i posle američkih izbora nastaviti američki pritisci na Srbiju da se, poput zemalja EU, odrekne sopstvenih interesa.
A znamo šta se uvek kroz istoriju dešavalo kad je neko Srbe previše pritiskao…