Kome su hrišćani klali krave i kako je muzika postala oružje u indijskoj ideološkoj i izbornoj borbi

Indija, za razliku od, na primer, Australije i Azerbejdžana, i dalje ne učestvuje na Pesmi Evrovizije. Međutim, iako se Indijci ove godine nisu ideološki deklarisali opredeljujući se za nekakve indijske Breskvice ili Tejadore, i oni su uoči izbora politička i kulturološka koplja ukrstili na muzičkom festivalu.

Ovo je priča o vezi indijske klasične muzike, njihovog prastarog kastinskog sistema i predstojećih opštih izbora u Indiji. Sve se događa na jugu, u državi Tamil Nadu koja je kroz istoriju predvodila bitke za socijalnu pravdu, i u kojoj je vladajuća indijska partija Baratija džanata Narendre Modija tradicionalno nepopularna. I sve počinje sa jednim pevačem. 

Muzička akademija u Madrasu, institucija u kojoj se izučava klasična karnatska muzika (karakteristična za južnu Indiju, za razliku od hindustanske koja potiče sa severa) sa sedištem u Čenaju u državi Tamil Nadu, u poslednje vreme je u centru kontroverze povodom ovogodišnje dodele prestižne nagrade za izvrsnost u muzici "Sangita Kalanidi", piše dopisnik RT iz Indije.

Svakog decembra Akademija organizuje muzički i plesni festival na kraju kog se uručuje nagrada. U martu je institucija saopštila da će ovogodišnji dobitnik "Sangite Kalandi" biti proslavljeni pevač karnatske muzike Todur Madabusi Krišna (poznat kao TM Krišna), što je naišlo je na brojne kritike starijih izvođača tog tipa klasične indijske muzike. 

Burna istorija, nemirna sadašnjica

Muzičari koji su se protivili odluci Akademije svi pripadaju kasti bramana (najvišoj kasti u Indiji iz koje potiču Indijci najsvetlije puti koji su tradicionalno sveštenici i učitelji). Sam TM Krišna takođe je braman, ali je i aktivista koji zagovara demokratizaciju karnatske muzike, za koju se pretpostavlja da je nastala u 3. veku pre Hrista, a koju su kroz istoriju smeli da izvode isključivo bramani. 

Bramani su na vrhu hinduističke krute kastinske piramide; na dnu su daliti (ili "nedodirljivi"), a sve ostale kaste su u sredini. Kastinski sistem u Indiji je bio zasnovan na strogim pravilima po kojima se nije dozvoljavao brak, ali ni zajednički obrok različitih društvenih slojeva.

Bramani su imali zemlju i znanje; daliti su radili poslove kao što su odlaganje mrtvih ili čišćenje izmeta. U Tamil Naduu, ovu podelu dodatno komplikuje teorija da su autohtono stanovništvo zapravo "tamniji" Dravidi; a na bramane se gleda kao na potomke "arijevskih osvajača svetle kože".

Nakon što je Indija stekla nezavisnost, ne-bramani su polako preuzeli kontrolu nad politikom. Bramani koji nisu prebegli na Zapad nezadovoljni su zbog ovog gubitka privilegija – i vide TM Krišnu kao zagovornika reformatora Ramasvamija Najkera (poznatog kao Perijar), koji je predvodio dravidski pokret u Tamil Naduu i iz čijeg pokreta su proizašle "dravidijske stranke" DMK i AIADMK koje su se smenjivale na vlasti u Tamil Naduu od 1977. godine, pobeđujući i Baratiju džanatu, indijsku vladajuću stranku od 2014. godine.

Perijara su podržavali pripadnici nižih kasta i njihova plemena. On je i danas važan simbol za DMK i njihove pristalice, koje su se uspešno borile protiv prakse "nedodirljivosti" (diskriminacije i potpunog izopštavanja najniže kaste iz društva), proterivanja udovica, zabrane posedovanja imovine za žene i zagovarale da nižim staležima budu ponuđeni državni poslovi. 

Na predstojećim izborima vode se bitke na brojnim interesantnim frontovima, među kojima je i Tamil Nadu, gde Baratija džanata koju podržavaju lokalni barmani pokušava da smanji uticaj dravidijskih stranaka u državnoj politici. 

Uloga muzičke akademije u sticanju nezavisnosti

Muzička akademija u Madrasu je značajna institucija koja je nastala nakon zasedanja Sveindijskog kongresa održanog decembra 1927. u Čenaju kao deo pokreta za nezavisnost koji je predvodila Kongresna stranka.

Uporedo sa tim održana je i muzička konferencija, što je podstaklo ideju o osnivanju muzičke akademije. U tom procesu je 1929. započela praksa održavanja godišnjih konferencija o muzici, što je zauzvrat dovelo do decembarskog muzičkog festivala u Čenaju, jednog od najvećih i najprestižnijih kulturnih događaja u Indiji.

Kada je objavljeno da će ovogodišnja čuvena nagrada pripasti TM Krišni, mnogi poznati indijski muzičari odlučili su da bojkotuju godišnju decembarsku konferenciju. 

Pojedini renomirani umetnici su u znak protesta Akademiji vratili nagradu "Sangita Kalandi". 

Akademija je prošle nedelje saopštila da neće promeniti ovogodišnjeg dobitnika nagrade, te da je Krišna izabran zbog svojih umetničkih dostignuća i izvrsnosti, nevezano za bilo kakve spoljne faktore. Poznate muzičare koji su javno protestovali, a koji su mnogi blisko povezani sa vladajućom indijskom partijom, Akademija je optužila da su to radili iz pogrešnih (političkih) razloga. 

Pesme o Alahu, nastupi za ribare

Ono što je zajedničko svima koji su ustali protiv Muzičke akademije je to što su - bramani. TM Krišna se u poslednjih nekoliko godina bavio sekularizmom i društvenom inkluzivnošću – nastupao je za ribare na plaži duž istočne obale, i ukazivao na kastinsku diskriminaciju velikog broja ljudi, bramana koji žele da zadrže sistem po kome su superiorni u odnosu na druge kaste. 

Krišna je takođe izazivao kontroverze pevajući o Alahu u pesmama u klasičnom karnitskom stilu, a napisao je i knjigu o hrišćanima koji su izrađivali tradicionalne indijske instrumente. U spornoj knjizi je tvrdio da se pri izradi udaračkog instrumenta mridangam koristi i kravlja koža, te da su se izvođači, mahom bramani, pravili da to ne znaju. 

"Krava je sakrivena iz vidokruga umetnika. Pošto se ubijanje i dranje kože dešava van njega, on može da se ponaša kao da se to ne dešava", navodi se u odlomku knjige u kojoj se tvrdi da su umetnici bramani koristili majstore-hrišćane koji bi na svojevrstan način stajali između njih i krava, dozvoljavajući im da "zadrže svoju čistotu". 

Glavna indijska umetnička institucija Kalakšetra prvobitno je pristala da izda knjigu, ali je povukla dozvolu, navodeći da odlomci sadrže "određene izjave koje se dotiču kontroverznih pitanja i svakako imaju mnogo političkog prizvuka"

Kako zaključuje dopisnik RT iz Indije, ideološki sukob između desničarske Baratije džanate i dravidskog DMK u Tamil Naduu prelio se i na muzičko polje, a situacija predstavlja interesantan odraz situacije u indijskoj izbornoj areni i burne istorije države.