RT Balkan analiza posle mesec i po ukrajinske ofanzive: Šta smo naučili do sada?

Ukrajinska "kontraofanziva" odavno je ušla u drugi mesec, međutim od protekle analize stanja na frontu objavljene tri nedelje nakon njenog početka, nisu zabeležena veća pomeranja prve linije. Borbe na Zaporoškom bojištu se vode oko sela Pjatihatki, koje su ukrajinske snage zauzele, nakon čega su iz njega i potisnute, severno od sela Rabotino, a ruske jedinice napreduju u pravcu Hulijapolja.

Na južnom delu Donjeckog bojišta jedinice ukrajinske vojske ostvarile su mali napredak zauzevši selo Rovnopolj, ali to nije dovelo do destabilizacije fronta čija linija se sada pruža severno od sela Stepovoe i Privetnoe, preko Staromajorska i Urožajna do Novodonjecka. Kada je u pitanju širi rejon Artjomovska, Oružane snage Ukrajine uspele su da zauzmu ključna uzvišenja i položaje oko Klišivke na jugu i Berhovke na severu, nakon čega su ruske snage izvršile protivnapad i vratile izgubljene pozicije.

Situacija oko Kremenaje je ostala ista, pa jedinice ruske vojske napreduju u pravcu Limana, dok se u Harkovskoj oblasti borbe vode na četiri kilometara od Kupjanska.

Dakle kao i krajem juna, ukrajinska ofanziva se odvija jako sporo, a neprijateljske snage na južnom delu fronta i dalje se nalaze na nekoliko kilometara udaljenosti od prve utvrđene tzv. "Surovikinove" linije odbrane, koja se prostire između Vasiljevke i Volnovahe.

Stoga se ova analiza neće toliko baviti stanjem na frontu, već nekim zaključcima i lekcijama koje smo mogli izvući do sada.

(Ne)iskustvo instruktora sa Zapada

Pre početka ofanzive često se govorilo o onim delovima ukrajinske vojske obučavanim u zemljama Zapadne Evrope, od strane oficira i instruktora sa višegodišnjim ratnim iskustvom. Najavljivano je da će upravo ove jedinice, od kojih ruske snage neće moći da se odbrane, biti ključ u odnošenju prevage na frontu i to zahvaljujući "superiornoj" NATO obuci i standardizaciji.

Ipak, većina zastupnika navedenih teza kao da su slučajno prevideli činjenicu da pomenuti instruktori i oficiri uglavnom imaju iskustvo iz urbanog i protivgerilskog ratovanja, protiv tehnološki i brojčano inferiornijeg neprijatelja.

Naime, sukob u Ukrajini ne može se porediti ni sa jednom agresijom i invazijom u kojima su oružane snage zapadnih zemalja učestvovale u proteklih 30 i više godina. Njihov protivnik u gotovo svim ratovima bile su tehnološki zaostale vojske ili terorističke grupe i organizacije, nad kojima su ostvarivali nadmoć u vazdušnom prostoru, što se između ostalog pokazalo kao ključna prednost ruskih trupa u Specijalnoj vojnoj operaciji.

Bilo da su to oružane snage Iraka, Jugoslavije, Libije, talibanske snage u Avganistanu ili pobunjeničke formacije u Somaliji, nijedan od ovih aktera ne može se porediti sa savremenom vojskom Ruske Federacije. Isto tako ulice Bagdada, Kabula i Mogadiša nisu ni slične nepreglednoj Zaporoškoj ravnici sa minimum zaklona, pa su umesto elitnih jedinica, delovi ukrajinske vojske obučavani na zapadu postali topovsko meso u bitkama koje podsećaju na one iz Prvog i Drugog svetskog rata.

Debakl zapadne vojne tehnike i neprohodna minska polja

Druga lekcija koju smo naučili iz ukrajinske ofanzive, vezana je za učinkovitost sredstava ratne tehnike, uključujući i najsavremenije modele, konstruisanih u državama članicama NATO. Na samom početku operacije, očekivalo se da će vozila kao što su "leopard 2", "čelendžer 2", "bredli", "makspro", AMH-10 itd, bez ikakvih problema probiti utvrđene ruske linije i položaje, a o dva pomenuta tenka govorilo se kao o "neprobojnim".

Ovo uzdizanje zapadne tehnike do statusa "vundervafena" (čudotvornog oružja), opovrgnuto je već tokom prve dve nedelje ofanzive kada je ukupno uništeno i onesposobljeno na desetine različitih vozila.

Važno je napomenuti da navedeni oklopnjaci nisu ni stigli do utvrđene linije, koju su tako lako nameravali da probiju, već su zaustavljeni u minskim poljima na 5-10 kilometara od nje. U početku su ukrajinske trupe pokušavale da izvuku napuštena, oštećena i onesposobljena vozila, međutim dejstvo ruskih dronova kamikaza i artiljerije ih je odvratilo od toga. Zbog velikih gubitaka neprijatelj je promenio taktiku, pa je umesto upotrebe kolona oklopnih vozila, kao primarno sredstvo napada počeo da koristi odrede od oko 10 ljudi.

Zadatak ovih malih jedinica bilo je probijanje do ruskih položaja koristeći zaklon šumskih pojasa i visoke trave, budući da su se frontalni napadi preko polja uz podršku tenkova i borbenih vozila pešadije pokazali kao ravni samoubistvu.

Ipak, ovo nije pomoglo ukrajincima da prevaziđu ključni problem, jer su iženjeri iz ruskih jedinica u međuvremenu postavili ogroman broj protivpešadijskih mina u šumama i delovima livada sa visokom travom, što je ponovo rezulitralo velikim gubicima.

Opisani razvoj događaja ukazuje na treću lekciju ove ofanzive koja se tiče minskih polja kao neprevaziđenog koncepta ratovanja. Bez obzira na napredna vozila, čak i ona sa sredstvima za razminiranje, i obuku po NATO standardima, protivtenkovska i protivpešadijska minsko-eksplozivna sredstva su se do sada pokazala kao najefikasnije oruđe u zaustavljanju ukrajinske ofanzive.

Iz svega navedenog može se zaključiti kakav će biti učinak neprijateljskih snaga ako ikada i stignu do "Surovikinove linije", koja obuhvata sisteme rovova i utvrđenja, tenkovske zapreke, odnosno "zmajeve zube" i dodatna minska polja, podeljenih u više odbrambenih zona.

Sadejstvo dronova i artiljerije ruske vojske

Sa druge strane linije fronta, Oružane snage Ruske Federacije nisu menjale svoju taktiku pa se i dalje uglavnom oslanjaju na vazdušne i artiljerijske udare po neprijateljskim položajima i mestima koncetracije borbene tehnike. Pored višenamenskih helikoptera Ka-52 i bespilotnih letelica "lanset" o kojima je već bilo reči, značajnu ulogu imaju laserski i satelitski vođene artiljerijske granate "krasnopolj" u kalibru 152 mm i manji izviđački dronovi.

Operateri dronova vrše izviđanje i nadzor prve borbene linije i ukoliko primete kretanje ukrajinskih trupa, javljaju njihov položaj artiljerijskim jedinicama koje u roku od par minuta dejstvuju po zadatim ciljevima.

Zahvaljujući savrmenim optoelektronskim sredstvima dronova, pomoću kojih se vrši korekcija vatre u realnom vremenu, povećan je i nivo preciznosti nevođenih granata, čime se dodatno otežava bilo kakav pokušaj napredovanja neprijateljskih snaga. Do sada se ovaj način borbe pokazao kao izuzetno efikasan, budući da su gubici ukrajinske strane kako u ljudstvu, tako i u tehnici višestruko veći.

Zbog ostvarenih rezultata nema sumnje da će ruske snage nastaviti dosadašnju praksu, čemu u prilog govori i činjenica da je početkom jula prvi put zabeležena upotreba modernizovane vođene granate "krasnopolj-M2". Stoga se može zaključiti da kao i u slučaju minskih polja, rod artiljerije predstavlja faktor od izuzetnog značaja u uslovima savremenog ratovanja, pogotovo kada se kombinuje sa dominacijom u vazdušnom prostoru.

Ostaje da vidimo kako će se ofanziva dalje odvijati, da li će doći do većih promena u taktikama izazvanih ogromnim gubicima i eventualnog uključivanja tenkova "čelendžer" sa ukrajinske strane.

Takođe, pojavile su se i informacije o potencijalnom napadu preko korita reke Dnjepar u Hersonskoj oblasti, zbog smanjivanja vodostaja nakon prvobitnih poplava izazvanih uništavanjem brane u Novoj Kahovki. U tom slučaju neprijateljske snage bile bi primorane na savladavanje reke i blatnjavog terena u kom se između ostalog nalazi veliki broj minsko-eksplozivnih sredstava, koje su tokom poplava pod naletom vode izmeštene iz prvobitnih položaja.

Ruska vojska bi sa druge strane, mogla intenzivirati svoje ofanzivne aktivnosti u Donjeckoj i Harkovskoj oblasti, a ne treba isključiti ni mogućnost pokretanja kontraofanzive u Zaporoškoj oblasti ukoliko ukrajinske oružane snage u potpunosti izgube inicijativu.