Nemačka nevladina organizacija predstavila svoju ZSO: Pravno lice po ustavu "Kosova"

Fondacija Fridrih Ebert predstavila je danas u Prištini Nacrt statuta Zajednice srpskih opština, odnosno Asocijacije opština u kojoj je "zajednica kosovskih Srba" većina, a prema kojem će ona biti pravno lice osnovano u skladu sa ustavom i pravnim sistemom tzv. Kosova.

Imaće svoje zvanične simbole, uključujući zastavu, ali ni u jednom svom aspektu neće narušiti ustav tzv. Kosova, preneo je Tanjug.

Inače, nemačka nevladina organizacija preuzela je na sebe posao pisanja nacrta statuta ZSO, iako angažovanje nevladinih organizacija nije predviđeno ni Briselskim sporazumom, potpisanim pre više od deset godina, ni Sporazumom o Zajednici srpskih opština iz 2015. godine. Dokumentima koja su potpisala Beograd i Priština jasno je određeno ko ima nadležnosti po ovom pitanju.

Govoreći o nacrtu nemačke NVO, predsednik Srbije Aleksandar Vučić izjavio je prošle nedelje da je "poludeo od besa" kada je za to saznao.

"Nije to vaš posao, postoji srpski upravljački tim koji treba time da se bavi. Ko ste vi da se bavite ZSO? Kakve veze vi imate sa Srbima", upitao se Vučić.

Sa vezom ili bez, nacrt koji je fondacija izradila danas je predstavljen i prema izveštajima medija u mnogome je sličan sa tekstom koji je već procureo u javnost.

Nacrt, koji je nemačka fondacija uradila sa Evropskim institutom za mir ima 18 članova, a na početku dokumenta navodi se da je "ovaj mehanizam uspostavljen na osnovu Zakona o potvrđivanju Prvog sporazuma o principima za normalizaciju odnosa između `Republike Kosovo` i Republike Srbije".

U drugoj tački navodi se da je status zajednice najviši pravni akt ovog mehanizma, dok se u sledećoj dodaje da će imati funkcije "jačanja lokalne demokratije, i zastupanja svih različitih identiteta" kao i da vrši nadzor u razvoju lokalne privrede i obrazovanja i poboljšanje lokalnih uslova povratnika na KiM.

"Statut će biti usvojen pravnim aktom Vlade 'Kosova' i imaće važenje uredbe Vlade u skladu sa pravnim sistemom 'Kosova' nakon razmatranja od strane Ustavnog suda", navodi se u ovoj tački.

U stavu četiri navodi se da Zajednica srpskih opština neće zameniti ni narušiti ustavnost i odnose centralnih i lokalnih vlasti u pokrajini.

Nacrtom je predviđeno i formiranje organa ovog udruženja, način izbora skupštine, predsednika,potpredsednika i saveta zajednice koji treba da omoguće svim zajednicama da se izraze i razvijaju svoje nacionalne, etničke, verske i jezičke identitete.

U poslednjem, 18. članu, navodi se da će u roku od godinu dana od usvajanja Statuta ZSO reviziju njegovog sprovođenja vršiti prištinska vlada, a u slučaju spora između vlade i udruženja/zajednice predmet će biti prosleđen Ustavnom sudu 'Kosova'.

Na kraju nacrta statuta dve nevladine organizacije, konstatuju da se Priština suočava sa kritikama zbog neformiranja ZSO, kao i da ona to ne čini zbog straha da "srpska zajednica koja je u ovim okolnostima u većini, ponovo otvara rane masovnih zverstava za narod Kosova".

Kao objašnjenje zbog čega se odlaže formiranje ZSO navodi se i da je "Zajednica opština u kojoj su kosovski Srbi u većini povezana sa strašnim ratom u Hrvatskoj koji je započeo Beograd inspirisan Savezom opština severne Dalmacije i Like, i genocida u Bosni i Hercegovini, kojem je prethodilo formiranje Zajednice opština Bosanske krajine".

Ocenjuje se da je potrebno da se "razjasni značaj osnivanja Zajednice opština u kojoj je zajednica kosovskih Srba u većini, kao i neophodnost definisanja njegove strukture i ovlašćenja podzakonskim aktima koji bi sačuvali ustavni poredak Republike 'Kosovo' i sprečili Beograd da uspostavi paralelne strukture".

Gotovo istovetnog naziva, Prvim sporazumom o principima koji regulišu normalizaciju odnosa Beograda i Prištine (Briselski sporazum), onim koji su dve strane i potpisale pre više od decenije, definisan je tačan sastav i funkcionisanje tima za uspostavljanje ZSO. Taj upravljački tim čine predstavnici svake od četiri opštine na severu.

Prema Sporazumu o ZSO potpisanom 2015, upravljački tim za uspostavljanje ZSO će biti sačinjen od predstavnika svake od četiri opština na severu. Takođe, u sporazumu iz 2015. jasno je naznačeno da će Statut usvojiti konstitutivna skupština, koju će činiti izabrani članovi skupština opština članica, a da će zajednica u svojim odnosima prema centralnim vlastima promovisati interese srpske zajednice.