32 godine od "krvavog Uskrsa" na Plitvicama: Dan kada je počeo rat

Danas se navršavaju 32 godine od napada hrvatskih specijalaca na krajiške Srbe na Plitvičkim jezerima, a taj događaj, poznat kao "krvavi Uskrs", smatra se i početkom rata u Hrvatskoj.

Dokumentaciono-informacioni centar "Veritas" saopštio je da je u februaru 1991. godine Hrvatska donela odluke o nevaženju saveznih zakona na njenoj teritoriji i o razdruživanju od SFR Jugoslavije, nakon čega je i Srpska autonomna oblast Krajina donela "Rezoluciju o razdruživanju od Hrvatske".

Polovinom marta iste godine JNA je zatražila od Predsedništva SFRJ da se u državi uvede vanredno stanje, što nije prošlo zbog protivljenja predstavnika Hrvatske, BiH i Makedonije.

Zbog takvog stanja, krajiški Srbi su 25. marta organizovali "miting istine" na Plitvicama sa zahtevom da Nacionalni park "Plitvička jezera" ostane u sastavu SAO Krajine, navodi "Veritas".

Dva dana kasnije, na ulazima u nacionalni park na jarbolima su postavljene srpske i jugoslovenske zastave, a sledećeg dana, 29. marta, "martićevci" iz Knina zauzeli su upravne zgrade Nacionalnog parka "Plitvička jezera".

U ranim jutarnjim časovima 31. marta 1991. godine iz Zagreba je prema Plitvicama, s nekoliko autobusa, kombija, privatnih vozila i jednim transporterom, krenula kolona od oko 400 hrvatskih specijalaca radi "uvođenja ustavnopravnog poretka na područu Nacionalnog parka".

"Veritas" ističe da je u tom momentu u plitvičkim hotelima bilo oko 400 turista, među kojima i grupa hrvatskih specijalaca sa oružjem u koferima koji su se pomešali sa turistima s namerom da "prepadom iznutra", u koordinaciji sa onima spolja, savladaju teritorijalce Krajine i "martićevce".

Srbi su očekivali napad hrvatskih specijalaca pa su ih, na prilazima Plitvicama od Slunja, sačekali u zasedi i sa barikadama od porušenih stabala. Jutro je bilo maglovito, a sneg do kolena. Puškaranje je započelo ujutro između 6.00 i 7.00 časova.

Brojčano nadmoćniji hrvatski specijalci, uz pomoć onih kamufliranih u goste, uspeli su da zauzmu hotele i do podneva uspostave kontrolu nad nacionalnim parkom. Dalju eskalaciju sukoba sprečila je JNA, koja se između suprotstavljenih strana postavila kao "tampon zona", navodi "Veritas".

Na hrvatskoj strani poginuo je "redarstvenik" Josip Jović (22) iz Aržana kod Makarske, dok ih je dvadesetak ranjeno.

Na srpskoj strani poginuo je teritorijalac Rajko Vukadinović (32) iz Korenice, dok ih je 17 zarobljeno, a koji su zbog pogibije hrvatskog vojnika krvnički prebijani sve do njihove razmene 13. avgusta iste godine.

Hrvatska je poginulog Jovića proglasila za prvu žrtvu "domovinskog rata" i svake godine, na vrlo visokom nivou, obeležava godišnjicu njegove pogibije, iako je tadašnji ministar policije Josip Boljkovac više puta javno govorio a i u svojoj knjizi "Istina mora izaći van" zapisao da je obdukcija pokazala da je pogođen metkom iz takozvane pumparice, jurišne američke automatske puške uvezene iz Singapura, kakve je imala hrvatska policija.

Posle ove akcije hrvatska policija je na Plitvicama formirala policijsku stanicu, koja se održala do kraja avgusta te godine, kada je, zbog nemogućnosti funkcionisanja usled kontrole od strane JNA, i rasformirana.

Kontrolu nad Nacionalnim parkom "Plitvička jezera" preuzele su vlasti Krajine i zadržale je sve do avgusta 1995. godine.

Plitvički događaj se po mnogim izvorima uzima kao početak rata u Hrvatskoj devedesetih prošlog vijeka. Toga dana pravoslavni vernici su slavili Cveti, a katolici Uskrs, zbog čega su mediji ovaj događaj nazvali "krvavi Uskrs", saopšteno je iz "Veritasa".