Katastrofalni Popis 2022: Sve manje ljudi u braku, skoro trećina bez dece
Prema rezultatima Popisa 2022. godine, oko polovine stanovništva starosti 15 i više godina je u braku (51 odsto), dok skoro trećina (31 odsto) nikada nije sklapala brak, saopštio je danas Republički zavod za statistiku.
Kako se navodi, uočljive su velike razlike među polovima u pojedinim kategorijama.
Tako, 36,7 odsto muškaraca starosti od 15 i više godina nikada nije sklapalo brak, dok je udeo neudatih među ženama iste starosti svega 25,8 odsto. S druge strane, među ženama koje imaju 15 i više godina 17,8 odsto je udovica, dok je kod muškaraca udeo udovaca svega 4,9 odsto.
U periodu između dva poslednja popisa, od 2011. do 2022. godine, smanjen je broj osoba u braku - sa 55 na 51 odsto, dok je zabeležen porast udela lica koja nisu sklapala brak - sa 28 na 31 odsto.
Udeo razvedenih povećan je sa 4,9 na 6,1 odsto, dok je udeo udovaca/udovica ostao nepromenjen u odnosu na prethodni popis - 11,6 odsto.
Pet opština sa najvećim brojem osoba u braku su: Preševo (60,6 odsto), Bujanovac, Aleksandrovac, Prijepolje i Raška.
Najveći broj neoženjenih/neudatih lica zabeleženo je u gradskim opštinama Grada Beograda - Stari grad (38,4 odsto), Zvezdara, Vračar, Palilula i Voždovac i u Novom Sadu (36 odsto).
Broj razvoda najčešći je u Subotici (8,9 odsto), Bečeju, Senti, Zaječaru i u Beogradskim gradskim opštinama Stari grad (8,3 odsto) i Vračar.
Kada je reč o osobama koje žive u vanbračnoj zajednici, rezultati Popisa iz 2022. godine navode da 277.140 osoba (četiri odsto) živi s partnerom/partnerkom u vanbračnoj zajednici. Njihova prosečna starost iznosi 42,3 godine.
U odnosu na Popis iz 2022. udeo lica koja žive u vanbračnoj zajednici u stanovništvu starosti 15 i više godina povećan je za jedan odsto.
Najveći broj vanbračnih zajednica zabeležen je u: Majdanpeku (10,5 odsto), Kovinu, Žagubici, Beloj Crkvi, Požarevcu i Srbobranu.
Najmanji udeo lica koja žive u vanbračnoj zajednici imaju opštine Preševo, Prijepolje i Trgovište (ispod jedan odsto), Raška, Mali Zvornik, Sjenica i Ljubovija.
Skoro trećina stanovnika Srbije bez dece
Prema rezultatima Popisa 2022. godine, skoro trećina stanovnika Srbije (31 odsto), starosti 15 i više godina nema nijedno živorođeno dete, saopštio je danas Republički zavod za statistiku.
Jedno dete ima 18 odsto građana, 40 odsto ima dvoje dece, 8,64 ima troje dece, dok 2,4 odsto ima četvoro ili više živorođene/biološke dece.
Kako su naveli iz RZS-a, primetne su značajne razlike u broju živorođene dece između muškaraca i žena.
Kod muškaraca je skoro izjednačen udeo lica bez dece i sa dva deteta (oko 36 odsto), slede muškarci sa jednim biološkim detetom (16,2 odsto) i sa troje dece (8,2 odsto).
Kod žena starosti 15 i više godina najveći udeo imaju žene koje su rodile dvoje dece (42,8 odsto), zatim žene koje nisu rađale (25,7 odsto), žene sa jednim detetom (19,7 odsto) i žene sa troje živorođene dece (9,1 odsto).
Udeo lica sa više od troje živorođene dece izrazito je nizak kod oba pola (2,3 odsto kod muškaraca i 2,5 odsto kod žena).
Podaci o broju živorođene dece po polu i starosti pokazuju da su udeli lica koja nisu učestvovala u reprodukciji izrazito visoki u starosnim grupama 15–19 godina i 20–24 godine, kako kod muškaraca tako i kod žena, što je i očekivano, naročito na početku plodnog perioda.
Razlike u reproduktivnom ponašanju muškaraca i žena najizraženije su u starosnim grupama 25–29 godina i 30–39 godina.
Naime, kako navode iz RZS-a, 37,5 odsto žena starosti od 25 do 29 godina rodilo je najmanje jedno dete, dok kod muškaraca iste starosti svega 19 odsto ima decu.
Gotovo polovina muškaraca od 30 do 39 godina nema decu
U starosnoj grupi od 30 do 39 godina 29 odsto žena je bez dece, dok je procentualni udeo muškaraca iste starosti koji su bez dece 48 odsto.
Udeo lica bez dece u starosnoj grupi od 40 do 49 godina kod žena je 16 odsto, a kod muškaraca 27,3 odsto.
Podaci o broju živorođene dece žena starosti 50–59 godina pokazuju da je svaka osma žena izašla iz perioda plodnosti ne učestvujući u reprodukciji, odnosno 12,2 odsto žena nije rodilo nijedno živo dete do 49–te godine života.
S druge strane, svaki peti muškarac starosti 50–59 godina, nema svoju biološku decu, tj. 20 odsto je bez dece.
Najveći prosečan broj živorođene dece zabeležen je u Medveđi, Tutinu, Sjenici, Preševu, Prijepolju, Bojniku i Novom Pazaru (više od 1,6 dece u proseku), dok najmanji prosečan broj živorođene dece imaju stanovnici gradskih opština Grada Beograda – Stari grad, Vračar, Savski venac, Zvezdara, Novi Beograd, Voždovac, Palilula, kao i stanovnici Novog Sada (manje od 1,2 deteta u proseku).