Svet

Početak operacije "Barbarosa", istorija se ponavlja: Nacisti koji su postali NATO komandanti

Verovatno najpoznatiji je Adolf Hojzinger, za vreme rata Hitlerov načelnik Generalštaba (1940–1944). Zapaženu ulogu je igrao u planiranju pohoda na Poljsku, Norvešku, Dansku i Francusku da bi 1961. došao na mesto predsedavajućeg Vojnom komitetu NATO-a
Početak operacije "Barbarosa", istorija se ponavlja: Nacisti koji su postali NATO komandantiGetty © Photo by Douglas Miller/Keystone/Hulton Archive

U danu kada se obeležava godišnjica napada nacističke Nemačke na Sovjetski Savez u Drugom svetskom ratu 1941, poznat kao operacija "Barbarosa", šira javnost mahom nije upoznata sa činjenicom da su šezdesetih, sedamdesetih i osamdesetih godina prošlog veka bivši nemački ratni zločinci napredovali do čelnih pozicija u Severnoatlantskoj alijansi.

Brojni visokoodlikovani oficiri Vermahta nakon rata su prvo služili u vojsci Zapadne Nemačke da bi kasnije došli i do rukovodećih položaja NATO struktura u Evropi.

Verovatno najpoznatiji je Adolf Hojzinger, za vreme rata Hitlerov načelnik Generalštaba (1940–1944). Zapaženu ulogu je igrao u planiranju pohoda na Poljsku, Norvešku, Dansku i Francusku. Po okončanju rata nije mu suđeno za ratne zločine. Naprotiv, preuzeo je Bundesver, da bi 1961. došao na mesto predsedavajućeg Vojnom komitetu NATO-a. Tu funkciju je obavljao do 1964.

Vojnu karijeru posle Drugog svetskog rata, tokom kog je bio načelnik štaba u vojsci Ervina Romela (Pustinjske lisice), nastavio je i nacista Hans Špajdel, jedan od posleratnih osnivača Bundesvera i među ključnim figurama Zapadne Nemačke na početku Hladnog rata. Od 1957. do 1963. bio je glavnokomandujući kopnene vojske NATO-a u centralnoj Evropi. Špajdel se borio i u Prvom svetskom ratu.

Na visokom položaju u NATO-u našao se i nacista Johanes Štajnhof. Bio je među retkim pilotima Luftvafea koji je obavljao dužnost od 1939. do 1945, sve dok se nije zapalio na poletanju. Odlikovan je najvrednijim priznanjem nemačkog Vermahta – gvozdenim Viteškim krstom. Jedan je od glavnih zvaničnika zaduženih za obnovu nemačkog vazduhoplovstva tokom Hladnog rata, a predsedavajući Vojnom komitetu NATO-a bio je od 1971. do 1974.

Grof Johan fon Kielmanseg je u Drugom svetskom ratu bio oficir Generalštaba Vrhovne komande Vermahta od 1942. do 1944. da bi u NATO-u obavljao dužnost glavnog komandanta Alijanse za centralnu Evropu 1967. i 1968. godine.

Na istom položaju u Alijansi bio je i major nacističke Nemačke Ernst Ferber, nosilac Vermahtovog Gvozdenog krsta Prvog reda, u periodu 1973−1975.

Ferbera je u Severnoatlantskoj alijansi zamenio Karl Šnel između 1975. i 1977. godine (nosilac Gvozdenog krsta Drugog reda, komandant baterije na Zapadnom frontu 1940. i načelnik štaba 74. Pancer korpusa 1944), zatim Franc Jozef Šulce u periodu 1977−1979. (nosilac gvozdenog Viteškog krsta 1944) i Ferdinand fon Zenger i Eterlin od 1979. do 1983. (poručnik 24. Pancer divizije nemačke 6. armije, učesnik Staljingradske bitke, ađutant Vrhovne komande Vermahta i nosilac zlatnog Nemačkog krsta).  

Ratni zločinci vrlo brzo po okončanju Drugog svetskog rata našli su se u ulozi boraca za mir u Evropi. NATO je, zagovarajući mir, bombardovao SR Jugoslaviju 1999, a sada naoružava Ukrajinu produžavajući sukob unedogled. Neprijatelj je isti, samo se sada drugačije zove.

image