Svet
"Blumberg": Šta izaziva državne udare širom Zapadne Afrike
Svi pučevi izazvani su siromaštvom zemalja Sahela, koje izaziva frustracije stanovništva i podstiče ekstremističko nasilje
Pripadnici predsedničke garde Nigera uhapsili su lidera ove zemlje bogate uranijumom, u kojoj su stacionirane američke i francuske snage, koje se bore protiv širenja militantnog islama, prenosi "Blumberg".
Državni udar u Nigeru usledio je posle pet uspešnih državnih udara u regiji Sahela tokom poslednje tri godine. Ukoliko prevrat uspe, to će stvoriti pojas zemalja pod vojnom upravom, koji se proteže od Atlantskog okeana do Crvenog mora, od kojih je većina bliža Rusiji nego Zapadu.
Predstavnici oružanih snaga Nigera pojavili su se na državnoj televiziji 26. jula, saopštavajući da su preuzeli kontrolu nad zemljom, nekoliko sati nakon što je predsednik Mohamed Bazum uhapšen.
Ministar spoljnih poslova Nigera je u četvrtak izjavio za televiziju "Frans 24" da su pregovori sa vojskom u toku, ali samo nekoliko sati kasnije načelnik vojske je bezrezervno podržao puč, prenela je agencija Frans pres.
Niger, ključni zapadni saveznik
Afrička unija, regionalni blok koji čini 15 država, SAD, kao i druge zapadne sile osudile su preuzimanje vlasti i pozvale na momentalno oslobađanje bivšeg predsednika Bazuma.
Niger je, tvrdi "Blumberg", do sada predstavljao "relativan bastion stabilnosti" u jednom od najnesigurnijih regiona na svetu i, pre svega, ključnog zapadnog saveznika. SAD u Nigeru raspolažu sa vojnom bazom opremljenom dronovima, koju su, u saradnji sa francuskom vojskom, koristile za gađanje pobunjenika povezanih sa Al Kaidom i Islamskom državom.
Evropska unija vidi Niger kao saveznika u pokušajima da obuzda ilegalnu imigraciju iz Afrike, čije rute vode ka Mediteranu. EU je, između 2017. i 2020. godine, Nigeru obezbedila 1,1 milijardu dolara pomoći, pri čemu je četvrtina novca bila usmerena na kontrolu migracija.
Niger, koji je više nego dvostruko veći od Francuske, svrstava se među najnerazvijenije zemlje i ima jednu od najviših stopa nataliteta u svetu.
Događaji u Nigeru prate po dva puča u susednom Maliju i Burkini Faso, i još jedan u obližnjoj Gvineji. Lider Sudana, još jedne države u regiji Sahela, svrgnut je 2021. godine, iste godine kada je vojska Čada smenila svog predsednika.
Svi državni udari izazvani su ekonomskim teškoćama, koje podstiču frustracije među stanovnicima i, posebno u zapadnoj Africi, širenje ekstremističkog nasilja.
Da li prevrati utiču na proizvodnju
U državnim udarima u Maliju i Burkini Faso vlade su zamenjene huntama, neprijateljski raspoloženim prema bivšoj kolonijalnoj sili - Francuskoj, koja je, međutim, sve više prijateljski nastrojena prema Rusiji. Mali i Burkino Faso izbacili su francuske trupe i angažovali pripadnike drugih vojnih grupa.
Niger je drugi po veličini proizvođač uranijuma u Africi a, prema podacima Svetske nuklearne asocijacije, najveći deo svoje proizvodnje izvozi u Francusku. Prošle godine Niger je proizveo 2.020 tona uranijuma. Ostaje nejasno je da li će, i u kojoj meri, državni udar uticati na proizvodnju.
Ostale zemlje, koje su prošle godine preživele državne udare, takođe su bogate rudnim resursima, ali u malo njih je, uprkos promenama vlasti, zaključuje "Blumberg", došlo do velikih poremećaja u proizvodnji.
