Sedam staljinskih nebodera - tako sličnih, a tako različitih

Iako na prvi pogled identični, svi staljinski neboderi (ili, kako ih u Rusiji nazivaju "visotke") razlikuju se kako po izgledu i spratnosti, tako i po njihovoj nameni: planirane su i izvedene kao stambene, administrativne i hotelske građevine. Isprva, Staljinova ideja bila je da građevina bude osam, ali poslednja, osma, nikada nije izgrađena zbog izuzetne zahtevnosti projekta i neprestanog odlaganja početka izvođenja radova.

Glavna zgrada Moskovskog državnog univerziteta MGU

Najviši od svih staljinskih nebodera, ovaj gigant od čak 236 metara, do 1990. godine bio je najviša zgrada u čitavoj Evropi. Za izgradnju je potrošeno oko 200 miliona cigala i skoro 45 tona čelika, a njegov "špic" težak 12 tona, na samom vrhu ukrašen je prepoznatljivom, za sovjetska vremena, zvezdom. Sa osmatračnice koja se nalazi na 32. spratu otvara se velelepni pogled na Moskvu, budući da se i sama "staljinka" nalazi na uzvišenom delu koji se naziva "Vorobjovi gori".

Svoja vrata studentima i predavačima ovaj "grad u gradu" otvorio je 1. septembra 1953. godine: činilo ga nekoliko zasebnih delova zgrade u kojima su se nalazili različiti fakulteti, laboratorije, biblioteke, amfiteatri i stambeni kompleksi za studente.

Hotel "Lenjingradska" - Ginisov rekorder čak dva puta

"Najskromniji" od svih staljinskih nebodera jeste zgrada u kojoj se nalazi hotel "Lenjingradska" koji je u sovjetska vremena bio jedan od najboljih i najlepših hotela Moskve. Za ovu titulu zaslužan je luksuzan enterijer u kome dominiraju mermer, kristali i mnoštvo skulptura, kao i mozaici i elementi od kovanog gvožđa. Iako najniža od svih, ova 136 metara visoka građevina koja se nalazi na trgu između tri železničke stanice, čak dva puta našla se u Ginisovoj knjizi rekorda - kao najduža zgrada na svetu (tokom njene izgradnje) i kao zgrada u kojoj se nalazi najveći bronzani luster u istoriji, a njegova visina iznosila je čak 15,5 metara. Danas ovaj hotel sa 273 prostrane smeštajne jedinice pripada lancu renomiranih "Hilton" hotela, a obilazak je omogućen čak i onima koji nisu gosti hotela.

Hotel "Ukrajina" - najraskošniji od svih staljinskih nebodera

Druga po visini "staljinka" sa svojih 198 metara visine, čija se izgradnja okončala 1957. godine, od samog početka bila je predviđena da bude hotel, i to ne bilo kakav - već najviši u Evropi. Na predlog generalnog sekretara Nikite Hruščova, zdanje je ponelo naziv hotel "Ukrajina". Ova "staljinka" najraskošnija je od svih: bogat enterijer, mnoštvo bronzanih skulptura i originalnih umetničkih dela poznatih slikara krase ovo zdanje koje je i danas jedan od najlepših moskovskih hotela koji pripada "Radison" lancu.

"Staljinka" na Koteljničeskom keju - najbliža Kremlju

Ideja projektanata bila je da ova 176 metara visoka "staljinka" bude dom za sva istaknuta lica Rusije - naučnike, glumce, slikare i političare, a zainteresovanih za kupovinu nekretnine baš u ovoj zgradi i tada, a i sada ima na pretek, ipak je ova "staljinka" na jednoj od najprestižnijih lokacija u Moskvi. Broji 700 stanova raspoređenih na 26 spratova, a osim stanova u njoj se nalaze i bioskop "Iluzion", kao i stan-muzej čuvene sovjetske balerine Galine Ulanove. Zgrada je sagrađena u neposrednoj blizini Uspenskog mosta i ušća reka Jauza i Moskva, a od Kremlja je deli svega kilometar i po.

Ministarstvo inostranih poslova - jedina "staljinka" koja nema zvezdu na vrhu

Odlika svih staljinskih nebodera su sovjetske petokrake zvezde, ali ova "staljinka" visoka 172 metra jedina je koja se ističe njenim odsustvom. Isprva je i "špic" na njenom vrhu bio pod znakom pitanja, ali se u procesu izgradnje Staljinu nije dopadalo da zgrada nema prepoznatljiv izgled, te je naredio da se obavezno doda, iako bi ovakva konstrukcija bila neverovatno teška za postavljanje i dodatno bi opterećivala poslednje spratove zgrade. Inženjeri su na kraju ipak uspeli da na građevinu dodaju i špic, ali su morali da se odreknu petokrake - ovakav kompromis je Staljina  zadovoljio. Još jedna specifičnost ove zgrade je i grb SSSR koji se na njoj nalazi, a čija je površina neverovatnih 144 kvadratna metra.

Dom avijatora - glavna zvezda sovjetskih filmova

Staljinski neboder na Kudrinskom trgu u narodu su često nazivali Domom avijatora, a ova 156 metara visoka "staljinka" bila je projektovana kao stambena zgrada sa 450 raskošnih stanova koji dosta podsećaju na beogradske salonce. Stanovi u ovoj zgradi nisu bili za široke narodne mase, već su se dodeljivali sovjetskoj eliti - partijskim funkcionerima, filmskim glumcima, kosmonautima, istaknutim inženjerima i avijatičarima, po kome je u narodu i dobio ime, a stanari su mogli nedeljama, pa čak i mesecima da ne napuštaju zgradu, budući da se u njoj nalazilo sve što im je moglo biti potrebno: prodavnice, bioskop, apoteke, frizeri. Ispod zgrade nalazilo se i sklonište, koje je po potrebi moglo da primi sve njene stanare.

Inače, ova "staljinka" bila je i zvezda brojnih domaćih filmova, a jedan od najpoznatijih je "Moskva suzama ne veruje".

Neboder kod Crvene kapije - stambeno-poslovna zgrada sa metroom

Na najvišoj tački Sadovog prstena nalazi se i poslednja, 138 metara visoka "staljinka" koja je osmišljena da bude spoj stambenog i poslovnog kompleksa, a zbog svoje lokacije vizuelno deluje više i masivnije. U ovoj dvadeset četvorospratnici nalazili su se Ministarstvo transportne mašinogradnje, Moskovska međubankarska valutna berza, korporacija "Transstroj" i brojni sindikati. Zanimljivo je da se u prizemlju ove zgrade nalazi ulaz u moskovski metro, koji podseća na ulaz u muzej.