Magazin
Moskovski neboderi: Život u oblacima za osećaj moći i prestiža
U protekle dve decenije Moskva je prošla kroz transformaciju, i od metropole iz sovjetskog doba "stasala" u moderan i dinamičan grad. Jedan od najvidljivijih znakova ove transformacije bili su i ostali oblakoderi - visoke zgrade upadljivo futurističkog dizajna, koje su postale simboli prosperiteta i globalnih ambicija Moskve. Ipak, i pored razvojnog karaktera koji su nosile, neosporivo su postale i predmet kontroverzi i kritika.
Prvi talas izgradnje nebodera u Moskvi počeo je krajem devedesetih i početkom dvehiljaditih godina, nakon raspada Sovjetskog Saveza i privatizacije gradske privrede, a njihova izgradnja nedvosmisleno je nagovestila novu epohu arhitektonskih eksperimentisanja i inovacija. Eksperti za razvoj infrastrukture tada su uvideli priliku da iskoriste najbolje lokacije Moskve za izgranju oblakodera u kojima bi se nalazile savremene kancelarije, renomirani hoteli i luksuzni stanovi po ugledu na američke penthause.
Nova epoha u istoriji Moskve
Među prvim oblakoderima koji su izgrađeni u Moskvi bio je stambeno-poslovni kompleks "Moskva Siti" i "Trijumfalna palata" - jedna od popularnih Staljinki, koja je svojom upečatljivom arhitekturom podsećala na sovjetska vremena. Ovi oblakoderi, sa svojim elegantnim, staklenim fasadama i karakterističnim oblicima, privlačili su pažnju na relativno niskom horizontu Moskve, na kojima su se do tada isticale tek po poja kupola hramova.
Visina svih novoigrađenih zgrada premašuje 250 metara, a njihovom izgradnjom Moskva je uvrštena u prvih pet gradova sveta po broju izgrađenih i oblakodera u izgradnji.
Kompleks "Federacija" - Ginisov rekorder
Izgradnja kompleksa koji sačinjavaju dve kule, "Istok" i "Zapad" započela je još 2003. godine i trajala je punih 14 godina, a po završetku radova, "Zapad" je mogao da se "pohvali" laskajućom titulom najviše zgrade u evropskom delu kontinenta. Još jedan "ponos" je i ulazak u knjigu Ginisa - u temelje "Federacije" zalivena je rekordna količina betona. Inače, "Federacija" je jedina kula sa koje se u svakom trenutku vidi panorama cele Moskve, a na njenom vrhu se nalazi i najviši na svetu bazen.
"OKO" kompleks - najviše klizalište i najviši restoran
Poput "Federacije" koja ima "Istok" i "Zapad" - "OKO" ima "Sever" i "Jug", između kojih je razlika u visini neverovatnih 100 metara. I ove zgrade su svojevrsni rekorderi: na "Južnoj" kuli nalazi se najviše veštačko klizalište u Evropi, kao i najviši restoran, dok se u "Severnom" nalazi najviša konferencijska sala Moskve. Skraćenica "OKO" simbolično predstavlja Objedinjene Kristalom Osnove, budući da se u osnovi kompleksa nalazi građevina koja svojom formom podseća na kristal.
Kompleks "Grad prestonica" - najbolji evropski oblakoder
"Grad prestonica" svojevrsni je omaž dvema ruskim prestonicama, a njegove 275 i 235 metara visoki oblakoderi predstavljaju "Moskvu" i "Sankt Peterburg". Zanimljivo je i njihov dizajn, koji pomalo podseća na zgrade iz igrice "Tauer Bloks" (Tower Bloxx) - delovi zgrada kao da su "naslagani" jedni na druge u vidu velikih kocki. "Grad prestonica" ponosni je nosilac titule najboljeg oblakodera Evrope prema ocenama foruma "SkycreaperCity".
Kula "Evolucija" - Rodenov "Poljubac" visok 255 metara
Možda i najupečatljivija zgrada čitavog kompleksa, spiralna "Evolucija" koja kao da se "ušrafljuje" u nebo, visoka je 255 metara. Ideju za ovako zanimljiv dizajn arhitekta Toni Ketl "pozajmio" je od Ogista Rodena, a inspiraciju je pronašao u njegovoj skulpturi "Poljubac".
Kako je Moskva postala grad oblakodera
Izradnja impresivnih zdanja podstaknuta je brojnim faktorima: jedan od njih svakako je potražnja za vrhunskim nekretninama po ugledu na svetske metropole, što je navelo urbaniste i eksperte za razvoj i infrastrukturu da svoj fokus sa klasičnih zgrada, u skladu sa već postojećom arhitekturom preusmere na moderniji dizajn radi maksimiziranja profita.
Drugi, ne manje značajan razlog bila je želja da se "ide u korak sa vremenom", te da se stanovnicima Moskve omogući osećaj moći i prestiža – nove gigante projektovali su najpoznatija imena svetske arhitekture poput Normana Fostera, Zahe Hadid i Rema Kulhasa, koji su ove projekte iskoristili da iskažu svoju kreativnost i budu vizonari jedne savremene svetske metropole.
Cene nekretnina u ovakvim kompleksima u potpunosti su u skladu sa osećajem moći i prestiža - cena "kvadrata" kreće se od basnoslovnih 11.500 eura pa naviše, u zavisnosti od sprata, strukture stana i pogleda koji "puca" na Moskvu.
Modernizam i kontroverze
Sasvim očekivano, izgradnja moskovskih oblakodera nije prošla bez kontroverzi: brojni stanovnici i aktivisti izrazili su svoju zabrinutost u vezi sa društvenim i ekološkim uticajem ovih zgrada.
Prema njihovim navodima, novoizgrađeni oblakoderi bili su samo podsticaj za pogoršavanje i ovako velike nejednakosti između slojeva stanovništva, budući da su se gradili na mestu postojećih, starih zgrada, čiji su stanovnici bili raseljavani u druge krajeve grada.
Neosporan je i uticaj na ekologiju – ovakve vrste građevina predstavljaju velike potrošače električne energije, premda su izgrađene na način da prate sve zahteve savremenog doba, poput smart sistema za upravljanje, sistema zagrevanja i klimatizacije.
Uprkos ovim zabrinutostima, izgradnja moskovskih oblakodera ne jenjava, a širom grada "niču" sve više i impozantnije građevine, koje svojim impresivnim dizajnom transformišu obrise stare Moskve.
