Magazin
Plato Putorana: "Vanzemaljski" centar Rusije pod zaštitom UNESKA
Beskrajne doline ispresecane kanjonima, usamljene i zabačene daleko na severu Rusije, već 20 godina unazad nalaze se pod zaštitom UNESKA, a u prevodu sa evenkijskog jezika naziv ovih predela je "jezera sa strmim obalama". Zbog čega je plato Putorana toliko čaroban, a ujedno i jedan od najopasnijih predela Rusije?
Plato Putorana na severu Sibira zaista izgleda kao neka druga planeta, a nesvakidašnji, gotovo "vanzemaljski" pejzaži u kojima dominiraju visoki bregovi zasečenih vrhova izbrazdani vodopadima i dubokim kanjonima mame uzdahe svih ljubitelja neuobičajenih i adrenalinskih putovanja. Region ove visoravni smatra se geografskim centrom Rusije za koji se vezujee i naziv "zemlja deset hiljada jezera", a 2003. godine njegov značaj prepoznao je i UNESKO.
Jezero Vivi - "suvi centar" Rusije
Na platou Putorana nalazi se i jezero Vivi, "suvi centar" Rusije u geografskom smislu. Jezero Vivi je najveće slatkovodno jezero u ovom delu Rusije, a meštani ga, od milošte, zovu i "naš Bajkal". Izduženog oblika, dužine nešto više od 90 kilometara, a širine tek blizu 4 kilometra, jezero Vivi je gotovo čitave godine prekriveno je ledom, a čak i u julu i avgustu, kada su temperature vazduha najviše, voda u jezeru jedva da prelazi peti podeljak Celzijusove skale.
Kandinski vodopad i spiralni krugovi na nebu
Plato Putorana nije poznat samo po svojim nestavno lepim jezerima, već i po vodopadima. Kandinski vodopad je i najviši u zemlji, a čini ga cela kaskada vodopada niz koje se voda bučno i efektno survava u reku. Najduža deonica "slobodnog pada" iznosi neverovatnih 108 metara!
Za vodopad je vezana i jedna mistična, nikada objašnjena prirodna pojava. Naime, krajem decembra i početkom januara, lokalna meteorološka stanica periodično beleži na nebu blizu vodopada svetleće spiralne krugove, i ma koliko lokalno stanovništvo, ali i naučnici tražili objašnjenje ovom fenomenu, do danas odgovore nisu našli.
Plato Putorana "raste" svake godine i zabrinjava naučnike
Najviša tačka platoa nalazi se na nadmorskoj visini od 1701 metar, ali - samo za sada. Naučnike širom sveta zabrinjava činjenica da se plato Putorana svake godine izdiže za jedan do dva centimetra, što je veoma brz "rast" u tako kratkom vremenskom periodu. Međutim, još više brine činjenica da niko ne zna zašto je to tako - neki naučnici "rast" pripisuju aktivnim podzemnim procesima, dok drugi tvrde da seizmička aktivnost ovog područja ukazuje na pojavu novog i veoma moćnog vulkana.
Postoji i treća teorija zbog koje naučnici plato Putorana smatraju jednim od najopasnijih delova Rusije, a koja ukazuje da bi pomeranje tektonskih ploča moglo da dovede do niza izrazito jakih zemljotresa, usled kojih bi cela srednjosibirska visoravan mogla da se "pokida" na nekoliko delova, dok pojedini smatraju da bi između Sibirske platforme i Zapadno-Sibirske ploče mogao da nastane džinovski rased, u koji će se izliti Laptevsko more.
