Srbija i Balkan
Memorandum posle Memoranduma: Kako je interni dokument SANU dospeo u Kurtijevu vladu
Zamenik Aljbina Kurtija i glavni pregovarač Prištine tvrdi da je Zajednica srpskih opština trojanski konj Beograda čija je ideja da dovede do stvaranja nove Republike Srpske
Zajednica srpskih opština jeste trojanski konj koji Beograd pokušava da podmetne "Kosovu" ne bi li pripremio put za njegovu podelu, tvrdi zamenik premijera privremenih prištinskih institucija i glavni pregovarač Prištine Besnik Bisljimi, i kao dokaz svojih navoda poziva se na "nonpejper koji je izradila Srpska akademija nauka i umetnosti".
Dokumentu pod naslovom "Analiza uloge i značaja formiranja Zajednice srpskih opština u kontekstu zaokruživanja srpskog sveta" autentičnost još nije potvrđena, a datiran je na 7. februar ove godine i navodno ga je potpisao akademik Vasilije Krestić.
🇽🇰 has repeatedly warned the int'l community about Serbia's true reasons for insisting on ASMM's formation. ASMM was never intended to integrate local Serbs into Kosova, but as Belgrade's Trojan Horse to make the country dysfunctional, thus preparing the way for partition. 1/10
— Besnik Bislimi (@BislimiBesnik) June 8, 2023
"Osnivanje ZSO nije cilj samo po sebi, već predstavlja jedan važan korak ka sveobuhvatnom cilju 'srpskog sveta' koji se poklapa sa teritorijom bivše Jugoslavije", tvrdi Bisljimi na osnovu tog teksta.
Sa fotografija koje je Kurtijev zamenik objavio na Tviteru vidi se da je reč o konceptu, odnosno radnoj verziji dokumenta, a posebno zbunjuje činjenica da je u gornjem desnom uglu papira naznačeno da je on "samo za internu upotrebu".
Ne bi ovo bio prvi put da Srpska akademija nauka i umetnosti ima problema sa krticama u svojim redovima, budući da još nije zaboravljen efekat čuvenog Memoranduma SANU, koji je 1986. godine, isto kao nezavršen nacrt, objavljen u "Večernjim novostima" a zatim zloupotrebljen kao "dokaz" srpskog nacionalizma i velikosrpskih čežnji.
Bura koju je izazvao Memorandum kulminirala je tvrdnjom da je on označio i "ključni momenat u raspadu Jugoslavije".
Pod uslovom da je dokument autentičan, postavlja se pitanje, kako je do dopisa koji je "samo za internu upotrebu" u Srpskoj akademiji nauka i umetnosti došao funkcioner takozvanog Kosov? Ko je, dakle, bio rovac koji je zameniku premijera privremenih prištinskih institucija dostavio radnu verziju dokumenta koji su smeli da vide samo srpski akademici?
"Pitanje konačnog uspostavljanja ove Zajednice ne samo da bi imalo pozitivne efekte po svakodnevni život i interese Srba na Kosmetu, već bi ona predstavljala samo korak ka očuvanju državotvornog srpskog nacionalnog programa, otelotvorenog u sintagmi ’srpski svet’ - kako u kulturno identitetskom, tako i u nacionalnom smislu, i to u istorijski veoma značajnom trenutku, kada su pojedine susedne zemlje potpomognute zapadnim delom međunarodne zajednice usmerene na satanizaciju svega onoga što nosi epitet srpskog, pri čemu je po sredi jedan opasan višedecenijski kontinuitet baziran na izgradnji sopstvenog identiteta negiranjem tuđeg, u ovom slučaju srpskog", piše u dokumentu koji objavljuje Bisljimi.
Zbog ovog navoda Kurtijev zamenik tvrdi da je "srpski svet" evolucija "Načertanija", odnosno političkog programa Srbije koji je za kneza Aleksandra Karađorđevića napisao ministar unutrašnjih dela Ilija Garašanin 1844. godine, a prema kome je Srbija je trebalo da radi na ujedinjavanju s Bosnom, Hercegovinom, Crnom Gorom i Severnom Albanijom.
Srbija, prema Garašaninu, na ovaj deo teritorija polaže "sveto pravo istoročesko" budući da su one činile Dušanovo srpsko carstvo iz 14. veka.
"Ne čudi okolnost da su pojedini segmenti društva u državotvornoj sintagmi 'srpski svet' prepoznali potencijal za izrastanje u svojevrsno Načertanije 21. veka. Uprkos vremenskoj distanci, u simboličkom smislu je veoma važan trenutak nastanka ovih ideja, s obzirom na to da nas istorija uči da su najznačajnije nacionalne ideje uvek nastajale u izazovnim i teškim, nikad srećnim, vremenima za svaku, pa tako i srpsku državu i narod", navodi se u tekstu koji objavljuje Bisljimi.
Dodaje se i da formiranje ZSO treba da bude vrhunski nacionalni imperativ, odnosno "specifični društveni i politički, ali i idejni nukleus", iz koga će, kako se navodi, nastaviti da buja "državotvorna i integrativna agenda jedinstvenog i nedeljivog 'srpskog sveta'".
"Početni dizajn ZSO je irelevantan, pošto će se njegove nadležnosti razvijati i koristiti zbog finansijske podrške Beograda i relativnog nedostatka nadzora od strane Vlade Kosova. Ove nadležnosti će na kraju dovesti do stvaranja nove Republike Srpske sa ciljem teritorijalnog odvajanja albanske i srpske teritorije. To će onda primorati međunarodnu zajednicu da prizna postojanje dva nacionalna entiteta na Kosovu i apsolutnu autonomiju u oblastima ZSO", predviđa Bisljimi, dodajući da bi uz apsolutnu samoupravu ZSO postala kukavičje jaje na teritoriji Kosova.
Funkcioner takozvanog Kosova koji se, pozivajući se na "Načertanije", očigledno dokazao kao dobar poznavalac istorije teritorije na kojoj živi, odnosno istorije Srbije, dodaje i da je glavna komparativna prednost koju Srbija planira da koristi njena ekonomska superiornost u regionu.
"U sadašnjim okolnostima, krajnji cilj 'srpskog sveta' ne može se ostvariti isključivo političkim sredstvima. Moraju se koristiti i druga sredstva, uključujući verske mehanizme sa potencijalom političkog uticaja u susednim zemljama u kojima deluje Srpska pravoslavna crkva. Osnivanje ZSO bi stoga trebalo da bude ključni imperativ za srpske kreatore politike, pružajući jezgro za vekovni cilj ujedinjenja srpske nacije", komentariše Bisljimi dokument koji je objavio.
Za kraj svoje analize srpskih interesa, Kurtijev zamenik ističe da "non-pejper" SANU savršeno objašnjava zašto Beograd insistira na ZSO, ali, upozorava da bi međunarodna zajednica baš zato trebalo da preispita svoje insistiranje da se formira Zajednica srpskih opština.
