Srbija i Balkan
Vehabije u Beogradu i Šumadiji: Od Gorana - Abdulaha do Miloša – Salahudina
Vehabijskom pokretu, kao i drugima koji imaju veze sa terorizmom, nije cilj da vrbuju samo pripadnike svoje veroispovesti, nego upravo pripadnike drugih vera, naroda, objašnjava profesor Miroslav Bjegović za RT Balkan
Poprilično brzo su beogradske i mladenovačke vehabije prešle put koji je počeo sa Goranom Pavlovićem poznatijim kao Abdulah ili Džebel, koji se još krajem 2013. pridružio Frontu al Nusra u Siriji, a onda u Srbiji 2019. u odsustvu osuđen na 10 godina zatvora - do Miloša Žujovića Salahudina likvidiranog u subotu posle napada na žandarma koji je obezbeđivao ambasadu Izraela u Beogradu.
Ako se još u vidu imaju i veze beogradskih i mladenovačkih ekstremista sa vehabijama u Prištini, selu Gornja Maoča blizu Brčkog u BiH, južnom delu Kosovske Mitrovice, onda je taj put sasvim logičan. Pravo i jedino pitanje koje se posle terorističkog napada u Beogradu može postaviti jeste– gde mu je kraj?
Nije velika tajna da vehabistički pokret godinama unazad ima u Beogradu svoje poklonike, štaviše, verne pripadnike. Još pre desetak godina naširoko je u Srbiji govoreno o vehabijama iz naselja Ledine, iz Zemuna, ali i iz Mladenovca, Novog Sada, Loznice.
Procene bezbednosnih službi iz 2014. godine govorile su o oko 200 vehabija iz Beograda koji su u jednom od prigradskih naselja imali i svoj mesdžid, mesto za molitvu bez minareta, a u čitavoj Srbiji postoji oko 500 pripadnika tog radikalnog islamističkog pokreta.
Srpska javnost tada je prvi put detaljnije čula i za ime Beograđanina Gorana Pavlovića Abdulaha, označenog kao osnivača mesdžida u Beogradu i vođe vehabija u glavnom gradu Srbije. Protiv Pavlovića je 2016. godine Tužilaštvo za organizovani kriminal podiglo optužnicu zbog terorizma a za njim je ubrzo raspisana i poternica. Tri godine kasnije, marta 2019. Pavlović je pravosnažno osuđen na 10 godina zatvora zbog terorizma.
Pre toga, 2013. godine, Pavlović je bio uhapšen pošto je u kući njegovog oca u selu Bosuta kod Aranđelovca nađena veća količina oružja, pored ostalog "škorpion", više "uzija" kao i određena količina eksploziva. Sa Pavlovićem je tada priveden i njegov zet Samir Cicvara za koga je udao svoju maloletnu ćerku, ali su iz pritvora pušteni odmah posle saslušanja. Kuća Pavlovića u selu pod prismotru je stavljena posle prijava da se u njoj okupljaju vehabije.
Rođeni Beograđanin, Pavlović, jedno vreme i oficir JNA, iz oficirske porodice, u islam je prešao 2002. godine posle ženidbe suprugom islamske veroispovesti, preselio se zatim sa porodicom u selo Gornja Maoča u BiH gde je najveća vehabistička zajednica u ovom delu Evrope.
Srpske bezbednosne službe zainteresovale su se za njega posle 28. oktobra 2011. godine kada je u Sarajevu, posle terorističkog napada na Ambasadu SAD, uhapšen Mevlid Jašarević, sa kojim je Pavlović, navodno bio komšija dok je boravio u Gornjoj Maoči.
Mesdžid kojim je u Beogradu rukovodio Pavlović bio je, govore podaci koji su se tada pojavili u javnosti, direktno podređen novopazarskom "Furkanu". Prema navodima optužnice protiv Pavlovića iz 2016. godine, on je sa istomišljenicima koristio "Furkan" tako što se u prostorijama tog udruženja okupljao veći broj osoba, a organizovane su posete naročito selefijskoj zajednici u Gornjoj Maoči.
U cilju omasovljenja, organizovali su veći broj predavanja, tribina, seminara i u raškoj oblasti ali i u Novom Sadu, Zemunu, Sremičici, Smederevu...
Istom optužnicom, Pavloviću je stavljeno na teret da je 2014. uspostavio vezu sa organizacijama Islamska država Iraka i Levanta i Nusra front, kao i da se u drugoj polovini 2013. pridružio Nusra frontu.
Seme vehabizma bilo je i pre odlaska Pavlovića u Siriju uveliko posejano i u Beogradu, ali i u Mladenovcu, još nekim gradovima Srbije. U to vreme, pretpostavljalo se da je među beogradskim vehabijama najviše Roma, ali i Albanaca, Bošnjaka, kao i Srba koji su primili islam. Neki od pravoslavaca su primivši islam promenili imena, drugi nisu. Među vehabijama pominjani su i ljudi nižeg socijalnog i materijalnog statusa, posebno mladi sa margine.
"Ne samo vehabijskom pokretu, već i drugim pokretima koji imaju veze sa terorizmom, nije cilj da vrbuju, uvlače u svoj deo posla samo pripadnike svoje veroispovesti, svoje sunarodnike, nego upravo pripadnike drugih vera, naroda. Oni pokušavaju da na taj način, kao što je slučaj sa Žujovićem koji je iz srca Šumadije, te ljude vrbuju, preobraze, i upravo ti ljudi bivaju iskorišćeni za nešto što je najveći zločin, napad na druge ljude. Oni njih doslovno zloupotrebe za svoje ciljeve", kaže u razgovoru za RT Balkan dr Miroslav Bjegović, profesor bezbednosti, specijalista za pitanja terorizma.
Po rečima Bjegovića, vehabijski pokret sa područja Srbije, u kome je po nekim podacima oko 1.000 članova, uključujući tu i one sa područja Beograda, ima par desetina ekstremista koji predstavljaju veliku opasnost.
"Vehabijski pokret na području Srbije je tesno vezan sa vehabijama u regionu posebno sa delom u Gornjoj Maoči. Upravo su oni 90-ih godina uvezeni sa područja Iraka, Sirije, Saudijske Arabije, došli su da ratuju na području BiH, bili plaćeni od strane aktuelne vlasti odnosno Alije Izetbegovića. Cilj im je bio ne samo prljavi novac za koji su radili, nego i da se bore protiv 'nevernika'", kaže profesor Bjegović, naglašavajući da je vehabistička zajednica iz Gornje Maoče u direktnoj vezi sa Hamasom, otuda je i za cilj izabrana ambasada Izraela u Srbiji.
U čitavom tom procesu, nastavlja profesor, valja imati u vidu da su vođe, organizatori vehabističkog pokreta visoko školovani ljudi, upućivani sa ovog prostora, a obrazovani u Saudijskoj Arabiji i Jemenu.
"Oni po povratku u svoja mesta i svoje države, šire ekstremno islamsko učenje na lokalno stanovništvo, posebno na mlade, na one koji su labilni, koji nisu zadovoljni životom, na lica koja iz ličnog nezadovoljstva, životnog, profesionalnog, pa čak možda i verskog prihvataju da urade neki čin više kako bi se dokazali čak i na negativni način. Ti ljudi su prilično i psiholozi", kaže profesor Bjegović.
Naš sagovornik naglašava i da vehabijski pokret ima ogromne količine prljavog novca kojim utiče na mlade obećavajući da će im pomoći, obezbediti lagodniji život pa čak i da će im obezbediti bračni život i buduće supruge kao što je bio slučaj i sa napadačem na izraelsku ambasadu.
"Tokom istrage je utvrđeno da se venčao sa ženom koja je muslimanske veroispovesti, iz Plava i koja je odavno u vehabijskom pokretu. Sam čin venčanja zahteva promenu vere, inače, ne bi mogli da budu venčani u verskim objektima druge veroispovesti", kaže profesor Bjegović.
Otac likvidiranog Miloša Žujovića, Zoran, ispričao je ovih dana novinarima da je njegov sin pre četiri ili pet godina promenio veru i da su ga "vrbovali ljudi iz Crne Gore".
Ubrzo posle terorističkog napada u kome je likvidiran Žujović, u Beogradu je uhapšen i Beograđanin Igor Despotović zbog sumnje da je bio u kontaktu sa Žujovićem. Najavljena su i nova hapšenja.
Pre šest godina Despotović je uhapšen pošto je u svom stanu, u laptopu imao detaljne nacrte i planove napada koji je trebalo da izgleda kao teroristički napad u Barseloni kada je ubijeno 15 ljudi. Tadašnje informacije ukazivali se da je njegov plan bio da sa otetim kamionom uleti u Knez Mihailovu ulicu u Beogradu iz pravca Pariske, odnosno Kalemegdana.
