Svet
Srednjevekovna Kina kao Amerika 70-ih: Kako su muškarci napredovali u društvu nezavisno od porekla?
Naučnici su otkrili da u srednjevekovnoj Kini za prestižnu državnu službu nije bilo bitno da li osoba potiče iz istaknutog klana ili ima moćnog oca - važan je bio samo rezultat na državnom ispitu
Muškarci u srednjovekovnoj Kini mogli su da zarade i steknu visok status u društvu jednako lako kao i muškarci tzv. bejbi bum generacije u SAD, pokazalo je novo istraživanje, preneo je "Biznis insajder".
U studiji objavljenoj u časopisu "Izveštaji Nacionalne akademije nauka" grupa naučnika analizirala je nivoe obrazovanja, porodične statuse i rangove zvaničnika u dinastiji Tang i otkrila da je društvena mobilnost u to vreme bila uporediva sa standardima iz 1960-ih i 1970-ih godina u Sjedinjenim Američkim Državama.
Istraživački tim, predvođen Majklom Hautom, profesorom sociologije na Univerzitetu u Njujorku, detaljno je pregledao hiljade epitafa koji opisuju živote ovih zvaničnika koji su živeli od 7. do 10. veka.
"To su bili muškarci koji su zaista uspeli u životu", rekao je Hout za "Biznis insajder".
"Imali su dovoljno bogatstva da priušte elegantnu grobnicu", dodao je.
Njihovi epitafi su veoma detaljni i pružaju mnoštvo informacija o porodičnom poreklu i karijeri, a mnogi od njih dobili su posao u državnoj službi tako što su položili carski ispit što se smatralo receptom za uspeh za vreme dinastije Tang, objašnjavaju naučnici.
Hautov tim se fokusirao na službenike koji su položili ispit i na to da li je čin njihovog oca u kontekstu sa njihovim.
Istraživači su pronašli korelaciju od 0,41, što znači da ste imali oko 41 odsto šanse da predvidite uspeh određenog kineskog zvaničnika gledajući status njegovog oca, rekao je Hout.
Otkrili su da to što neko potiče iz istaknutog klana ili ima moćnog oca nije značajno uticalo na to da li je neko položio ispit.
Ova socijalna pokretljivost pomoću carskog ispita takođe se verovatno nije često odnosila na najniže slojeve kineskog društva tog doba, jer je čovek morao da bude u stanju da polaže ispit. Siromašnom čoveku bi bio potreban sponzor ili mentor da plati njegovo obrazovanje, rekao je Hout.
"Polazna tačka je pismenost. Recimo, sin prosperitetnog trgovca bi mogao da se spremi za ispit, ali ne znam kako bi dete zemljoradnika to moglo da uradi", rekao je Haut.
Pod caricom Vu Zetian, poznatom kineskom vladarkom koja je bila na tronu od 665. do 705. godine, carski ispit za državne službenike je postao daleko važniji i najmanje najmanje 16 odsto muškaraca iz višeg društvenog sloja je nakon njene vladavine steklo tu diplomu, rekli su istraživači.
Rigorozni ispiti se danas u Kini pamte kao dugotrajni simbol meritokratije koja je u carska vremena ambicioznim i vrednim ljudima mogla da promeni život. Savremeni ispiti za državnu službu u Kini ostali su bliski tom konceptu.
