Srbija i Balkan

Teroristički napad u Beogradu: Da li se probudila jedna od uspavanih vehabističkih ćelija u Srbiji

Što se tiče vehabističkog pokreta u Novom Pazaru i ovom delu Srbije, poslednjih godina nije bilo informacija o njihovim aktivnostima, niti o njihovom delovanju, u jednom trenutku kao da su u zemlju propali
Teroristički napad u Beogradu: Da li se probudila jedna od uspavanih vehabističkih ćelija u Srbiji© FOTO TANJUG/TANJUG VIDEO/bs

Srpske bezbednosne službe uveliko istražuju eventualne veze Miloša Žujovića (25) konvertita iz Mladenovca koji je likvidiran danas posle terorističkog napada na žandarma Miloša Jevremovića ispred ambasade Izraela u Beogradu i vehabističkog pokreta, odnosno moguće vehabističke ćelije u Novom Pazaru. Tokom popodneva u Novom Pazaru izvršeni su pretresi na više lokacija a za još jednim licem koje je navodno bilo u vezi sa Žujovićem se traga.

Sam Žujović koji je primio islam i uzeo ime Salahudin u poslednje vreme živeo je u Novom Pazaru, gde je radio kao raznosač hrane i po informacijama RT Balkan, nije se ni po čemu u gradu isticao, posebno ne po verskom ekstremizmu.

Što se tiče vehabističkog pokreta u Novom Pazaru, odnosno u ovom delu Srbije, poslednjih godina nije bilo nekih posebnih informacija o njihovim aktivnostima, niti o njihovom delovanju. Sve informacije o ovom radikalnom pokretu svodile su se na boravak ovdašnjih vehabija na ratištu u Siriji.

Pritajene vehabije u Novom Pazaru

I u samom Novom Pazaru njihovo prisustvo bilo je teško primetno, ipak boljim poznavaocima ovdašnjih prilika glavna dilema nije bila da li pripadnika pokreta ima u gradu i ovom delu Srbije već samo na koje su načine uspeli da se pritaje i kada će se ponovo aktivirati. Poslednjih godina spekulisalo se i da broj pripadnika pokreta u ovom kraju Srbije opada.

Vehabije u novopazarskom kraju u žižu javnosti došli su aprila 2008. godine kada je na planini Ninaji na obodu Pešterske visoravni policija otkrila kamp za obuku u kome su pripadnici pokreta obučavani da prave bombe, da pucaju, preživljavaju u prirodi. Četvorica vehabija iz Novog Pazara tada su i uhapšeni u kampu a pojavile su se i informacije da je neposredno pred upad policije u kampu bilo i do 30 vehabija, a da je broj onih koji su na Ninaji prošli obuku bio daleko veći.

U to vreme broj vehabija u ovom delu Srbije procenjivan je na blizu 1.000. Ubrzo posle otkrivanja kampa na Ninaji, došlo je do sukoba srpskih bezbednosnih organa i vehabija u selu Trnava na planini Rogozni u kome je vehabija Ismail Prentić ubijen a Senad Ramović Becan teško ranjen. Na sahrani ubijenog vehabije u Novom Pazaru tada je napadnut i prebijen novinar jedne beogradske redakcije a napadači su najverovatnije bili pripadnici ovog pokreta iz inostranstva koji su došli na sahranu.

Srpski mediji tada su pisali da su vehabije pre nego što je otkriven kamp na Ninaji planirali da napadnu zgradu PU u Novom Pazaru, i to bi se i dogodilo da ih jedan od vođa nije sprečio pošto je, kako je tada naširoko pisano, sanjao da mu je "miljajče", đavolčić u snu, reklo da će se biti zlo ako se to učini.

U to vreme, vehabije su u Novom Pazaru prekinuli i koncert grupe "Balkanika" poručivši javno, s bine, da je "Novi Pazar islamski grad", a da je taj koncert protiv "islama i šerijatskog zakona". Često su u to vreme zbog načina vršenja verskih obreda izbijali i sukobi s drugim vernicima u novopazarskim džamijama.

Pojavile su se i informacije da je grupa vehabija spremala ubistvo muftije Muamera Zukorlića.

Posle događaja na planini Ninaji i na Rogozni, vehabije su se povukle u ilegalu, i od tada počeli da se okupljaju po kućama gde su formirani mesdžidi, odnosno mesta za molitvu. Ti mesdžidi vrlo brzo postaće mesta za regrutovanje novih vehabija, kasnije i boraca za Siriju.

Novopazarci na ratištu u Siriji

Sredinom januara 2019. u Novom Pazaru uhapšen je meštanin kod koga je prilikom pretresa u rancu nađena vazdušna puška s optičkim nišanom, kao i nekoliko noževa, a kasnije prilikom pretresa njegove kuće i zastava Islamske države kao propagandni materijal i literatura te terorističke organizacije. U potkrovlju kuće nađena je i određena količina hemikalija koje su mogle poslužiti za pravljenje eksplozivnih naprava.

Na prvim saslušanjima uhapšeni Novopazarac tada je izjavio da ne priznaje državu Srbiju, kao niti bilo koju drugu državu na svetu kao ni institucije pravnog sistema. Rekao je da je vernik, da nikada ne bi radio kao hodža jer imami rade i primaju platu od države.

Mesec dana ranije, krajem 2018. u Siriji je, u bombardovanju savezničkih snaga poginula Emina Plojović, supruga Novopazarca Rejhana Plojovića, poznatog pod nadimkom Bato, kao i četvoro dece, dvoje iz braka Emine i Rejhana i dvoje koje su supružnici ranije usvojili. Rejhan Plojović i supruga Emina s dvoje maloletne dece u Siriju su otišli krajem novembra 2013. a napad na kuću u kojoj su mu poginuli supruga i četvoro dece Plojović je preživeo. On je u međuvremenu, početkom 2018, posle četiri godine suđenja, u odsustvu osuđen pred većem Specijalnog suda u Beogradu na devet i po godina zatvora zbog učešća u međunarodnom terorizmu.

Plojović je slovio i kao blizak saradnik Abida Podbićanina imama u jednom selu kraj Prijepolja, koji je kasnije bio poznat i kao osnivač mesdžida Furkan koji je postao svojevrsni regrutni centar sa slanje boraca u Siriju.

Sredinom 2015. godine pojavila se i nepotvrđena informacija da Abid Podbićanin, poznat u to vreme i kao Ebu Safija, bivši osnivač i vođa mesdžida Furkan u Novom Pazaru poginuo u Siriji. Za Podbićanina se zna da je još 2013. godine stupio u kontakt sa Islamskom državom Iraka i Levanta da je kasnije otišao u Siriju odakle se svojim pristalicama u ovom delu Srbije obraćao preko društvenih mreža.

Inače, 2014. srpsko tužilaštvo za organizovani kriminal podiglo je optužnicu protiv Podbićanina, trojice Novopazaraca i jednog Beograđanina zbog sumnje da su organizovali i finansirali odlazak građana Srbije i drugih zemalja u kampove za terorističku obuku u Siriji a zatim i na ratište. Optužnicom je precizirano da su upravo u prostorijama mesdžida Furkan u Novom Pazaru organizovali prihvat osoba iz Srbije i inostranstva odakle su ih dalje, a prva sledeća tačka bio je aerodrom "Adem Jašari" u Prištini upućivali ka Siriji. Iz mesdžida Furkan ponikao je i Mevlid Jašarević koji će kasnije postati poznat po tome što je iz kalašnjikova pucao na Ambasadu SAD u Sarajevu.

"Pobuna protiv četničkog režima koji prepisuje od Izraela"

Da li je Podbićanin, poznat i po dobrim vezama s vehabijskom zajednicom u selu Gornje Maoče u BiH i stvarno stradao u Siriji, ostalo je nejasno, nepotvrđeno, tek on je marta 2019. u Srbiji pravosnažno osuđen na 11 godina zatvora kao i Sead Plojović i Tefik Mujović. Na kazne od po devet i po godina zatvora tada su osuđeni Izudin Crnovršanin i Rejhan Plojović a na 10 godina Goran Pavlović iz Beograda.

Kada su u oktobru 2014. godine Sead Plojović i Izudin Crnovršanin uhapšeni u Srbiji, na društvenim mrežama u ovom delu Srbije pojavili su se čak i pozivi "na pobunu protiv četničkog režima koji prepisuje od Izraela".

"Da li misle ovi krmci iz Beograda i njihovi privesci iz Sandžaka šta će se desiti ako nastavo ovako, kakav rikošet će se dogoditi, mislim da će Kosovo da bude zlatno", samo je jedan od komentara koji su se tada pojavili.

Na srpskim istražnim organima narednih dana biće da utvrde da li je danas likvidirani terorista Miloš Žujović bio vehabija, kakve su njegove veze s vehabijskom zajednicom u Novom Pazaru, odnosno da li je u ovom slučaju možda došlo do buđenja jedne od uspavanih vehabističkih ćelija u ovom kraju Srbije?

image