Svet
Otvoren tajni dokument KGB-a: Kako su ukrajinski nacisti ubijali Jevreje i pre dolaska Nemaca
Veliki delovi današnje Ukrajine pali su pod nacističku okupaciju u leto 1941, ali su napadi na etničke Jevreje i Poljake, kao i na lokalne komuniste počeli i pre dolaska Nemaca
KGB skinuo je oznaku poverljivosti sa mnogih dokumenata koji svedoče o zločinima ukrajinskih nacionalista na sovjetskim teritorijama pod nacističkom okupacijom tokom Drugog svetskog rata.
Dokumenti uključuju iskaze svedoka koji su preživeli etničko čišćenje, kao i svedočenja ukrajinskih kolaboracionista, koje je uhvatila sovjetska obaveštajna služba, piše "RT internešnel".
Veliki delovi današnje Ukrajine pali su pod nacističku okupaciju u leto 1941, ali su napadi na Jevreje i Poljake, kao i na lokalne komuniste počeli i pre dolaska Nemaca, čim su se sovjetske trupe povukle.
"U prvim satima nakon povlačenja boljševika, ukrajinsko stanovništvo je pokazao hvale vrednu aktivnost protiv Jevreja", navodi se u izveštaju Gestapoa od 16. jula 1941.
Ove "pohvale vredne aktivnosti" su zapravo paljenje sinagoge u gradu Dobromilu na zapadu Ukrajine i ubistvo oko 50 Jevreja u Samboru, koje je navodno počinila "besna masa".
U Sokalu je pomoć lokalnih "pouzdanih Ukrajinaca" omogućila nacistima da pronađu i ubiju oko 180 "komunističkih Jevreja".
Ukrajinski nacionalisti su uhvatili i brutalno zlostavljali oko 1.000 Jevreja u Lavovu, nakon čega su ih stavili u lokalni zatvor, a objekat i "zatvorenike" su na kraju preuzeli Nemci, navodi se u izveštaju.
Nakon što je uspostavljen nemački okupacioni režim, proces etničkog čišćenja je pojednostavljen, pri čemu je takozvana ukrajinska pomoćna policija, koju su nacisti formirali u avgustu 1941, igrala veoma aktivnu ulogu.
Prema svedočenju komandanta ukrajinske policije u Beloj Cerkov, velikom gradu u Kijevskoj oblasti, Mihaila Tomaševiča, pripadnici njegove jedinice bili su toliko željni da ubijaju Jevreje da su delovali, čak i mimo naređenja svojih nacističkih gospodara.
Naime, lokalni policijski sekretar je sa zadovoljstvom "ispitao" uhapšene Jevreje, tukao ih, a potom ih odvodio, pri čemu se niko od privedenih nikada nije vratio u stanicu policije.
Tomaševič je vodio policijsku jedinicu do 1943, kada je pobegao zajedno sa nemačkim snagama, ali je na kraju završio u pritvoru NKVD-a. Dok je Tomaševič tvrdio da je većina Jevreja u gradu istrebljena, pre nego što je on preuzeo dužnost, priznao je da je, na ovaj ili onaj način, učestvovao u ubistvu više od 1.000 ljudi. Pod njegovim vođstvom, policija je nastavila da aktivno traga za preživelima, koristeći razne trikove, kako bi preostale Jevreje u gradu namamila u smrt.
"Da bi identifikovala lica jevrejske nacionalnosti koja se skrivaju, nemačka terenska žandarmerija je preko ukrajinske policije organizovala takozvane zamke, odnosno po celom gradu je objavljeno da će Jevrejima od sada biti dozvoljeno da žive slobodno", svedoči Tomaševič.
"Sve Jevreje koji su u to poverovali i nastanili se u kućama, stavio sam u poseban registar, otvoren je poseban dokument sa predmetima pod nazivom 'Židovi'", objasnio je on i dodao da kada je priliv Jevreja, koji su bili voljni da se nasele u kuće opao, svi su, oko 50 ljudi, zatočeni i ubijeni oko januara ili februara 1942.
Istrebili jevrejsko stanovništvo
Civilne ukrajinske vlasti, uspostavljene pod nemačkom okupacijom, takođe su aktivno doprinele etničkom čišćenju. Na primer, prema optužnici u slučaju iz 1944. o nacističkim zločinima počinjenim u gradu Sarni i njegovoj okolini, lokalni ukrajinski gradonačelnik Marinjuk je direktno omogućio istrebljenje celokupnog lokalnog jevrejskog stanovništva u avgustu 1942. godine.
Oko 13.000 ljudi okupljeno je u lokalnom koncentracionom logoru, koji su čuvali terenska žandarmerija i ukrajinska policija, pod izgovorom da će biti premešteni na "rad" u Nemačku.
Umesto toga, Jevreji su završili pred streljačkim odredima, a deca su bačena u jame smrti i živa zakopana. Samo oko 40-50 ljudi je uspelo da izbegne masakr, sa ukrajinskim nacionalističkim jedinicama u poteri, a oni koji su uspeli da uhvate begunce dobili su džak soli.
Na sednici parlamenta Kanade je u čast posete ukrajinskog predsednika Vladimira Zelenskog 22. septembra, između ostalih, prisutan bio i 98-godišnji Jaroslav Hunka, koga je predsedavajući Donjeg doma parlamenta uz aplauz predstavio kao "borca za nezavisnost Ukrajine od Rusa tokom Drugog svetskog rata".
Ispostavilo se da je Hunka bivši pripadnik dobrovoljačke divizije "Galicija" SS trupa, u kojoj su bili ukrajinski neonacisti i koja ne samo da se borila protiv Crvene armije, već je bila poznata i po zverstvima nad Jevrejima, Poljacima, Belorusima i Slovacima.
Prema istorijskim podacima, SS divizija "Galicija" formirana je 1943. godine od stanovnika Zapadne Ukrajine kao taktička formacija SS trupa nacističke Nemačke. Ova divizija se borila protiv Crvene armije, a kasnije je bila poznata po zverstvima nad Jevrejima, Poljacima, Belorusima i Slovacima.
