Srbija i Balkan

U Srbiji se godišnje prijavi nestanak oko 1.500 dece

Među razlozima nestanka maloletnika najčešće su bežanje od kuće, u značajno manjem procentu u pitanju su slučajevi roditeljske otmice, a u retkim slučajevima radi se o kriminalnoj otmici, ukazuju podaci NVO Astra
U Srbiji se godišnje prijavi nestanak oko 1.500 dece© FOTO TANJUG/ VLADIMIR ŠPORČIĆ

Sistem "Pronađi me", koji podrazumeva brzo obaveštavanje javnosti o nestanku maloletnog lica, aktiviran je u utorak prvi put u našoj zemlji povodom nestanka dvogodišnje Danke Ilić iz Bora, za kojom u trenutku objavljivanja ovog teksta potraga još uvek traje.

U Srbiji godišnje bude prijavljeno oko 1.500 nestanaka dece, a u najvećem broju slučajeva reč je o bežanju od kuće, na drugom mestu su roditeljske otmice, a u malom procentu slučajeva radi se o kriminalnim otmicama, podaci su nevladinih organizacija koje se bave borbom protiv trgovine ljudima i nestalom decom.

Međutim, iako malobrojni, slučajevi otmice dece izazivaju, s razlogom, veliko uznemirenje javnosti i uvek su alarm za čitavo društvo.

Prema podacima koje je prošle godine na Međunarodni dan nestale dece 25. maja saopštio Centar za nestalu decu u Srbiji Ministarstvu unutrašnjih poslova prijavljen je nestanak 1.523 maloletna lica, a za petoro se u trenutku objavljivanja njihovog saopštenja još tragalo.

Ova organizacija je tada konstatovala da je broj nestanaka maloletnih lica u porastu i da je u odnosu na 2021. godinu, tokom 2022. godine nestalo 236 dece više. Kako su naveli, razlozi nestanaka u našoj zemlji najčešće nisu kriminalne otmice, već bežanje od kuće.

Takođe, u periodu od 2012. do 2022. godine prijavljen je nestanak 143 dece u Srbiji putem Evropskog broja za nestalu decu 11600, koji vodi NVO Astra, pokazao je izveštaj ove organizacije objavljen prošle godine istim povodom. Iz ove organizacije tada je objašnjeno da se među razlozima nestanka izdvaja bežanje od kuće, što se desilo u 45 odsto slučajeva.

Razlog za prijavljivanje nestanka bile su i roditeljske otmice (18 odsto slučajeva) kao prijavljivanje dece migranata bez roditeljske pratnje (17 odsto). U tri odsto slučajeva nestanak je bio posledica otmice od strane treće osobe kada su deca bila žrtve kriminala.

Ovakvi slučajevi posebno su dramatični, u njima statistiku uvek pobeđuje snažan osećaj da tako nešto nikada i nikom ne bi trebalo da se uopšte desi.

Kriminalne otmice poslednjih godina završavale su se tragičnim ishodom, hapšenjem počinilaca i vraćanjem deteta porodici, ali i bez epiloga.

Krajem jula i početkom avgusta 2014. godine dvanaest dana trajala je potraga za petnaestogodišnjom Tijanom Jurić iz Subotice koja je nestala u noći između 25. i 26. jula u blizini Bajmoka. Njeno telo pronađeno je 7. avgusta na zapuštenom smetlištu u naselju Čonoplja u opštini Sombor. Za Tijanino ubistvo osuđen je Dragan Đurić na kaznu od 40 godina zatvora. Tijanin otac Igor Jurić godinama se zalagao da Srbija dobije "Amber alert" sistem brzog uzbunjivanja koji se aktivira prilikom nestanka deteta. Tako je i nastao sistem "Pronađi me".

Iste godine, gotovo istih dana kada i Tijana, nestala je i četrnaestogodišnja devojčica iz Batajnice Ivana Podraščić čiji su roditelji njen nestanak prijavili nekoliko dana kasnije, 9. avgusta 2014. uz objašnjenje da je devojčica i ranije odlazila od kuće.

Njeni telo pronađeno je u dvorištu trošne kuće u Rakovici, koju je iznajmljivao njen ubica Darko Kostić i to nakon što je druga žrtva prijavila da ju je Kostić silovao. Ubica Ivane Podraščić osuđen je na 40 godina zatvora.

Brzom akcijom policije 13. marta 2015. godine sprečeno je bekstvo otmičara sa detetom koje su istrgli iz majčinih ruku. Trogodišnju Mašu Prenković usred bela dana oteli su otmičari francuski državljani dok se s majkom šetala u kraju u kojem živi u beogradskom naselju Braće Jerković. Otmičari, muškarac i dve žene, uhapšeni su dva sata kasnije na naplatnoj rampi kod Šimanovaca. Kao organizator kriminalne grupe označen je Sebastijen Branšu, a tokom suđenja utvrđeno je da su nameravali da francuskom sudu podmetnu DNK male Maše kako bi dokazali da nevenčani suprug jedne od žena nije biološki otac deteta. Francuski otmičari osuđeni su na ukupno 26 godina zatvora.

O sudbini petnaestogodišnje Barbare Vitez, koja je nestala 25. novembra 2016. godine u Senti, ni danas se ništa ne zna. Barbara je poslednji put viđena te večeri, a dvojica njenih drugova, koji su se vraćali sa njom sa rođendana, tvrdili su da je pala sa mosta u Tisu.

Njeni roditelji su ukazivali da je to nemoguće jer se Barbara plašila visine i izrazili sumnju da je njihova ćerka oteta. Tisu su u to vreme nekoliko puta pretraživali pripadnici srpske i mađarske ronilačke policijske jedinice, zajedno sa psima.

U potrazi koja je trajala mesec i po dana, telo nestale Barbare nije pronađeno. Njeno ime i prezime sa fotografijom od marta 2018. nalazi se na žutoj poternici Interpola, odnosno, na listi nestalih osoba za kojima se traga.

Poslednjih dana 2019. godine cela Srbija bila je na nogama dok je trajala policijska potraga za Ninoslavom Jovanovićem "Malčanskim berberinom", osuđenim silovateljem koji je u naselju Brzi Brod u Nišu oteo dvanaestogodišnju devojčicu na putu do škole. Devet dana trajala je intenzivna potraga policije i lična drama otete devojčice koja je okončana bekstvom "Malčanskog berberina" iz kuće u kojoj je držao zatočenu. Jovanović je uhvaćen 5. januara 2020. i osuđen na doživotnu robiju. Preminuo je u zatvoru u julu 2022.     

image